Eelco Blok, CEO van KPN, geeft in een interview met Elsevier te kennen dat hij gelooft dat de over-the-top (OTT) aanbieders, zoals Google, Facebook en Apple, zouden moeten bijdragen aan de netwerkkosten. “Ik weet alleen niet hoe”, zegt hij daarbij.
Blok neemt hiermee een diametraal ander standpunt in dan zijn voorganger Ad Scheepbouwer. Bij zijn vertrek had Scheepbouwer in een interview juist het tegenovergestelde gesteld: “De oplossing is niet om aan partijen als Google geld te gaan vragen”. Daarmee voltooide Scheepbouwer een transformatie van een havik tot duif, want in 2003 omschreef hij zijn wholesaleklant Tele2 nog als ‘parasiet op mijn netwerk’.
Eelco Blok schaart zich met deze uitspraken in het kamp van de grote Europese incumbents (Deutsche Telekom, France Télécom, Telefónica en Telecom Italia), die eerder dit jaar aan A.T. Kearney de opdracht gaven de case uit te werken. Het bureau gaat in het rapport (‘A Viable Future Model for the Internet’) ervan uit dat de capexbudgetten fors omhoog moeten en geeft als oplossing een aantal mogelijke scenario's. Een daarvan, de OTT-aanbieders laten meebetalen, kreeg de meeste aandacht en werd door concurrerende rapporten onderuit gehaald, zoals:
- Communication Chambers: ‘Are traffic charges needed to avert a coming capex catastrophe?’;
- Plum Consulting: ‘The open internet – a platform for growth’, geschreven in opdracht van de BBC, Blinkbox, Channel 4, Skype en Yahoo!;
- Diffraction Analysis: ‘Net discrimination won’t buy you next-generation access’.
Dit zijn zo de ons bekende rapporten, waarbij overigens wel moet worden opgemerkt dat de opdrachtgevers van het Plum-rapport zo hun belangen hebben.
Ook wij hebben met enige regelmaat geageerd tegen deze opstelling, onder meer met een vergelijking met het elektriciteitsnetwerk (zie ons commentaar ‘Frankrijk dient zich af te vragen waarom Sony niet meebetaalt aan de kosten van het electriciteitsnet’). Onderliggend gaat het om onder ander het volgende:
- Is de hoge groei van het dataverkeer (vast of mobiel) een probleem? Nee, het is een luxe. Het breekt een geheel nieuwe markt open en zorgt ervoor dat we nu zowel een BB (breedband) als een MBB (mobiel breedband) markt hebben.
- Is het Google die het verkeer veroorzaakt? Nee, het is de abonnee. En het is aan de ISP om de abonnee een adequate rekening te sturen.
- Hebben de OTT-spelers geen infrastructuurkosten? Jawel, Google betaalt namelijk al een heleboel aan het decentraal aanbieden van zijn content.
- Behalen de OTT-spelers krankzinnige marges? Nee, de hoge marges zijn gerelateerd aan het hoge risico. Een alternatief is immers slechts ‘one click away’. Denk aan de ondergang van MySpace en de opkomst van Facebook.
- Exploderen de netwerkkosten? Nee, wij hebben dit nog laten zien in ons commentaar ‘KPN moet beter uitleggen hoe het er financieel voor staat’.
- Kunnen de OTT-spelers bijdragen? Nee, althans niet het bedrag dat door A.T. Kearney voorgesteld wordt. Diffraction Analysis laat eenvoudig zien dat het om absurde bedragen zou gaan. Bovendien zou hierdoor de net neutraliteit geschonden worden, want als een OTT-speler zou weigeren te betalen, dan zou de ISP hem kunnen blokkeren.
- Kunnen de tarieven verhoogd worden? Ja, dat moet overgelaten worden aan de markt. Mocht er een gebrek aan ‘pricing power’ zijn, dan lost de markt dat te zijner tijd zelf op.
Door aan te geven dat hij ‘niet weet hoe’ (zie boven) suggereert Blok dat hij inziet dat het voorstel van A.T. Kearney kansloos is. Jammer is wel dat hij de leercurve van Scheepbouwer overboord zet (ook al bewaarde die de meest kruidige uitspraak, zie boven, tot zijn vetrek). Blok zet daarmee de tijd terug en brengt een gezonde OTT-strategie in gevaar, die juist zo mooi begonnen was met een samenwerking met Spotify. Maar helemaal komt het natuurlijk niet uit de lucht vallen, want al direct na zijn aantreden kondigde Blok aan het gebruik van bijvoorbeeld WhatsApp te willen gaan tariferen. Het is zeer de vraag of Scheepbouwer dat ook gedaan zou hebben.
