Telefonica heeft VoIP-aanbieder Jajah gekocht. Daarmee zet de consolidatie door: Microsoft nam Tellme over, BT heeft Ribbit ingelijfd, Google kocht GrandCentral en Gizmo5 en KPN heeft de minderheidsaandeelhouders van iBasis uitgekocht. Verder ging een meerderheidsbelang in Skype over van eBay naar Silver Lake Partners, dat tevens een belang bezit in Avaya; en inmiddels praten Skype en Avaya over samenwerking. Een andere hardware-leverancier, Nortel, verkocht zijn VoIP-unit aan Genband.
Daarmee wordt een trend zichtbaar waarbij nieuwkomers langzaam maar zeker hun onafhankelijkheid verliezen door op te gaan in een groter verband. De jongste overname (Telefonica/Jajah) is wat dat betreft misschien wel het meest opvallend, omdat Jajah aanvankelijk was opgezet om onder de hoge interationale tarieven van de incumbents uit te komen. Google en Skype handhaven echter nog altijd hun onafhankelijkheid.
Overigens zijn er nog genoeg kandidaten over, op verschillende posities in de VoIP waardeketen: iSkoot, Truphone, Jaxtr, Fring, Nimbuzz, Ooma, Vonage, 8x8 (Packet8), Rebtel, Freshtel, Mobivox, Sipgate, Vyke, Telio, Snapvine en vele anderen.
Al deze aanbieders van VoIP-diensten combineren infrastructuur met dienstverlening aan eindgebruikers en de vraag is nu wat de nieuwe eigenaren met hun verworven asset gaan doen. Daarbij is de keuze grofweg tussen wholesale (capaciteit, platformdiensten, software) en retail (VoIP-diensten aan eindgebruikers). BT (Ribbit) en KPN (iBasis) kiezen overduidelijk voor de wholesalekant, en dat lijkt ook te gelden voor Telefonica (Jajah). Zowel operators als grote ondernemingen kunnen VoIP-diensten worden aangeboden op basis van de verworven infrastructuur, platforms en software.
Google en Skype staan, als ‘nieuwkomers’ op de telefoniemarkt, voor de retailkant. Wat Jajah betreft is nu de vraag of Telefonica de eindgebruikersdienst handhaaft, of langzaam om zeep helpt om de eigen internationale business te beschermen. Er is echter duidelijk reden om ook deze kant van Jajah te laten voortbestaan. Immers, wat Telefonica op de thuismarkt verliest, kan het het daarbuiten terugverdienen door met incumbnets wereldwijd te gaan concurreren op de internationale markt.
Blijft over de vraag wat de toekomst is van Skype en Google (Google Voice). Onder invloed van VoIP zullen op termijn de gesprekskosten allemaal naar het niveau gaan van lokaal bellen. Na aftrek van de termination fees blijft er dan weinig over voor de aanbieder. Spraakdiensten zullen daardoor een heuse commoditydienst worden. Voor Skype is dat een doemscenario, omdat het vooral verdient aan het omzeilen van hoge internationale beltarieven. Het is voor Skype dan ook zaak snel een grote klantenbasis op te bouwen, om de terugval in de marge te kunnen opvangen. Voor Google is dit een minder probleem; het heeft wel meer diensten waaraan het niet direct geld verdient. En voor de incumbents, die toch al een sterke terugloop voelen uit internationaal bellen, is het reden om het hogerop te zoeken in de waardeketen. Van BT en Telefonica mag de komende tijd dan ook de innovatie verwacht worden op de telefoniemarkt. En daarvan zullen vooral zakelijke klanten profiteren. Mogelijk wil ook Skype, door samenwerking met Avaya, zich juist op de zakelijke markt richten om een nieuwe inkomstenbron aan te boren.
