Helemaal onverwacht komt de ontmanteling van Microsofts mobiele strategie met betrekking tot smartphones natuurlijk niet. Vorig jaar zomer schreef het bedrijf al 7,6 miljard dollar af op de devices en gingen er als gevolg van een grootschalige herstructurering 7,800 banen verloren bij de verantwoordelijke divisie.
Ruim voor de overname door Microsoft was de neergang van Nokia onafwendbaar. Het Finse bedrijf, ooit marktleider, werd bijna tien jaar geleden onder de voet gelopen door Apple’s iPhone en een breed aanbod van toestellen draaiend op Google’s Android. Terwijl mobiele gebruikers na 2007 massaal migreerden van featurephone naar full touch smartphones om connected te kunnen zijn, klampte het Nokia-management halsstarrig vast aan de gedachte dat het wel los zou lopen met de concurrentie.
Een misvatting, zo bleek. Al In 2008 rapporteerde Nokia forse winstdaling en teruglopende omzetten. Nokia sloot 2008 af met een vlakke omzet van zo’n 51 miljard euro terwijl het jaar erop een kwart minder werd verkocht. De winst daalde over geheel 2009 met bijna 80 procent en schrapte Nokia wereldwijd 1,700 banen om financieel gezond te blijven.
Met het aantrekken van Microsoft-topman Stephen Elop in 2010 moest Nokia zichzelf definitief positioneren als smartphonemerk en de traditionele marktbenadering loslaten. Om die ambities waar te kunnen maken, sloot Nokia begin 2011 een monsterverbond met Microsoft, dat net als Nokia de transitie van dumbphones naar smartphones wilde maken.
Microsoft had destijds het voornemen om met het gloednieuwe Windows Phone te concurrentie aan te gaan met Android en iOS en Nokia zou hier als preferred partner een belangrijke rol in kunnen gaan spelen met een nieuw portfolio smartphones onder de naam Lumia, waarvan de eerste modellen, de Lumia 710 en de high-end Lumia 800 in november 2011 werden geïntroduceerd. Met de introductie van Windows Phone nam Microsoft afscheid van het verouderde Windows Mobile, dat zijn laatste update in 2010 kreeg.
Windows Phone kon van meet af aan rekenen op een lauwe ontvangst bij developers, die vanzelfsprekend kozen voor de grootste platformen om maximaal bereik voor hun apps te kunnen realiseren. Eind 2012 waren 120.000 apps beschikbaar voor Windows Phone 8 terwijl gebruikers van Google Play en de Apple App Store al konden kiezen uit meer dan een half miljoen.
Heel veel is niet veranderd in deze verhoudingen terwijl de animo onder developers om apps te ontwikkelen voor Windows-smartphones nog bijzonder laag is. Uit het rapport ‘State of the Developer Nation Q1 2016’ blijkt dat slechts 7 procent van de professionele developers aangeeft apps voor Windows Phone als prioriteit te zien. Voor Android en iOS liggen deze percentages op respectievelijk 40 procent en 37 procent.
Tegen de tijd dat de eerste Lumia-smartphones in de schappen lagen, bediende Android de helft van de smartphonemarkt en vormden Apple en Samsung de basis voor een duopolie, dat tot dusver standhoudt. Eind 2013 viel het doek voor Nokia’s smartphone business, dat in september voor een bedrag van 7,2 miljard dollar werd overgenomen door Microsoft. Sindsdien zijn de marktomstandigheden voor Microsoft niet verbeterd. Windows Phone, nog altijd grotendeels afhankelijk van Lumia’s, bedient wereldwijd slechts een paar procent van de smartphonemarkt die op zijn beurt te kampen heeft met groeivertraging als gevolg van verzadiging.
Microsoft tekende deze maand ook al een overeenkomst met FIH Mobile, onderdeel van Hon Hai/Foxconn Technology Group, en het Finse HMD Global voor de overname van zijn featurephone business waarbij Microsoft beloofde de smartphonemarkt nog te blijven bedienen en naar nu blijkt geldt dit alleen voor het zakelijk segment. Daarbij zal Microsoft vanzelfsprekend inzetten op Windows 10, dat een universele ervaring zou moeten bieden pc’s tablets en smartphones. De vraag is of dat inderdaad ook zal gelden voor smartphones.
