Zal mobiel betalen met NFC-technologie in Nederland nou aanslaan of niet? De vaart waarmee aanbieder Payter en later Rabo Mobiel van start gingen, lijkt er in ieder geval een beetje uit. Albert Heijn doet er een proef mee in sommige AH to Go-gemakswinkels, Schuitema heeft er in 2008 een tijdelijke proef mee uitgevoerd.
In het AD wordt Payter al half en half het graf in geschreven. ‘Nauwelijks gebruikt’, zou de conclusie zijn van veel winkels die met Payter samenwerken. Daarnaast is de geplande uitrol van mobiel betalen via een NFC chip in of op de mobiele telefoon in zes andere steden voorlopig van de baan. En Rabo Mobiel, dat onder meer pilots heeft neergezet met snackketen Febo en met enkele dierentuinen, heeft de laatste tijd ook weinig meer van zich laten horen. Bovendien zou de NFC-technologie nog allesbehalve perfect werken.
Volgens Payter zelf is het in de ijskast zetten van de uitbreidingsplannen een gevolg van de kredietcrisis. Fred Stortelers van Payter zegt verder: "Bij de pinpas duurde het ook jaren voordat het een geaccepteerd betaalmiddel was voor iedereen." Dat klinkt vooral als iemand die probeert een positieve draai aan slecht nieuws te geven, maar op zich snijdt de opmerking hout.
Alle begin is moeilijk en dat geldt zeer zeker voor de acceptatie van nieuwe technologie. Zo werd Voice over IP (VoIP, ofwel internetbellen), vijf jaar geleden al aangekondigd als ‘de nieuwe manier van bellen’. Vervolgens bleef het jaren vrij stil. Inmiddels biedt echter elke zichzelf respecterende ISP, kabel- of telefonieaanbieder al consumenten-VoIP aan. De zakelijke markt duurt wat langer, maar het is duidelijk dat de oude ISDN-verbinding aan het einde van zijn levenscyclus is.
Het is ook belangrijk om het gegeven mee te nemen dat een grote meerderheid van de Nederlandse consumenten de mobiele telefoon een onmisbaar gebruiksinstrument is geworden. Veel mensen zouden zelfs liever zonder portemonnee dan zonder mobieltje het huis uit gaan. Dan is het logisch dat er allerlei mogelijke diensten gekoppeld worden aan zo’n instrument.
Mobiel betalen ligt echter wellicht wat gevoeliger dan veel andere diensten. Momenteel is slechts 20 procent van de consumenten bereid om er gebruik van te maken, zo bleek eind december een rondvraag onder het Telecompaper-consumentenpanel. Je weet maar nooit wat er gebeurt met het signaal dat de NFC-chip stuurt naar een betaalterminal. En wie zegt dat iemand niet van buitenaf de NFC-chip op jouw mobieltje hackt en zo geld ‘steelt’?
Een andere drempel is, zoals altijd, het kip en het ei-verhaal. Massaproductie van mobieltjes met NFC-technologie wordt pas rendabel als er ook grootschalige gebruiksmogelijkheden voor zijn. Maar bedrijven zullen liever pas massaal die mogelijkheid willen aanbieden als ze weten dat er ook voldoende consumenten zijn om de dienst rendabel te maken.
Beide drempels zullen genomen worden. Afwachten ligt in de menselijke aard. Maar met een mobieltje dat steeds centraler komt te staan in het handelen van mensen, kan mobiel betalen niet achter blijven.
Het kan goed zijn dat voorlopers zoals Payter niet lang genoeg overeind blijven om de doorbraak mee te maken. Pioniers (zoals Skype in VoIP) zijn belangrijk, maar uiteindelijk zijn het vaak toch weer de grote jongens die ermee aan de haal gaan. Denk aan creditcardmaatschappijen zoals Visa en Mastercard, of grote banken (Rabo Mobiel?). Maar dat die doorbraak komt tussen nu en vijf jaar, daar durf ik wel op te gokken.
