Zonder toegang tot vaste netwerken komt het aantal van vier mobiele netwerken onder druk te staan. Dat stelt het ministerie van Economische Zaken in de langetermijnvisie op de rol van ICT in de economie. EZ houdt nog wel wat slagen om de arm, maar sluit niet uit dat het aantal operators nog verder afneemt.
De achtergrond is de convergentie naar quad play. Gebruikers willen de komende jaren steeds meer altijd en overal kunnen communiceren en toegang hebben tot dezelfde diensten. Daarbij maakt het niet langer uit of deze over een vast of mobiel netwerk worden geleverd. Om te kunnen blijven concurreren laten aanbieders weten dat ze in toenemende mate toegang moeten hebben tot zowel vaste als mobiele netwerken.
Dat vraagt om aanpassingen in de kaders van de marktregulering, schrijft minister Kamp. Het huidige kader is nog sterk gericht op de oude monopolist, in Nederland KPN. Het kader kent weliswaar een gezamenlijke of collectieve machtspositie, maar deze figuur is nog niet eerder succesvol toegepast als basis voor marktregulering op vaste netwerken.
De jurisprudentie uit het mededingingsrecht laat zien dat de bewijslast hoog is: de overname van Ziggo werd goedgekeurd zonder aanvullende voorwaarden op het gebied van de vaste netwerken. Er werden alleen voorwaarden opgelegd voor de tv-markt.
EZ gelooft daarom niet dat het huidige reguleringskader geschikt is om concurrentie te waarborgen in markten met een klein aantal meer gelijkwaardige spelers, zoals KPN en het nieuwe Ziggo, dat zijn mobiel aanbod nog verder zou kunnen uitbreiden.
Eén mogelijkheid is om het huidige systeem aan te passen en de drempel te verlagen om ook een tweede vaste aanbieder te kunnen reguleren. Maar het is ook mogelijk om het gehele marktreguleringssysteem te herzien en te vervangen door een alternatief model, schrijft EZ.
Bijvoorbeeld door meer onderdelen van marktregulering in de wet te regelen (waardoor de taak van de ACM beperkt wordt), of door te kiezen voor een model van verplichte onderhandelingen voor eigenaren van vaste en mobiele aansluitnetwerken. Kamp heeft zich al eerder een voorstander getoond van automatische drempels. Zodra één speler een bepaald marktaandeel bereikt, is dat op zichzelf reden voor regulering.
Nederland zet in op een snel te starten algehele herziening van de marktregulering. Daarbij moet een robuuste oplossing worden gezocht voor markten waar een duo- of oligopolie heerst. Een level playing field per land moet dan zwaarder wegen dan het streven naar uniforme regelgeving voor alle lidstaten. Nederland wil verder een sterkere rol voor Berec en hoopt dat ook de beleidsregels voor spectrum kunnen worden herzien.
