De Nederlandse regering wil gerichte aanpassingen aan het kader voor het auteursrecht in de Europese Unie. De Europese Commissie houdt een open consultatie over wijzigingen. In een brief aan de Tweede Kamer formuleert staatssecretaris Teeven van V&J de standpunten van Nederland in die consultatie.
De makers van werken verdienen bescherming van hun auteursrecht, maar Nederland ziet een trend dat die bescherming sterker wordt. Zo is de duur van het auteursrecht in enkele gevallen verlengd. Daar staat tegenover dat de gerechtvaardigde belangen van gebruikers en van nieuwe, innovatieve aanbieders ook aandacht verdienen.
Nederland is dan ook van mening dat niet alleen sprake moet zijn van versterking van rechten van rechthebbenden. Nederland ziet geen aanleiding om de beschermingsduur van het auteursrecht of het naburig recht te verlengen, nu de economische noodzaak daarvan niet is komen vast te staan. Ook verbreding is niet aan de orde.
Een tweede constatering is dat het auteursrecht en de toepassing daarvan nog sterk langs de landsgrenzen zijn ingericht. Een Europese harmonisatie is nodig, te beginnen met het stelsel van uitzonderingen en beperkingen.
De EU-lidstaten hebben nu elk hun eigen lijst met uitzonderingen en beperkingen. Die vaste lijst zou vervangen kunnen worden door een aantal algemeen geaccepteerder uitzonderingen, zoals voor creatief hergebruik, parodie, bibliotheken en digitale collecties van musea.
Zulke uitzonderingen moeten universeel worden: een private partij mag ze niet uitschakelen in de algemene voorwaarden van een website. Ten vierde moet het systeem van de thuiskopie worden aangepakt. Er bestaan nog (aanzienlijke) verschillen tussen landen als het gaat om rechten en heffingen op apparatuur of dragers.
Ook de praktijk van rechtenbeheer en handhaving door collectieve beheersorganisaties (cbo’s) verdient aandacht. Er zijn gevallen waarin een gebruiker te maken krijgt met twee cbo’s en twee betalingen. Het zou goed zijn om dat aan te passen.
Voorts kan een registratiesysteem van cbo’s voordelen hebben voor zowel rechthebbenden als voor gebruikers.
