Opta concludeert dat regulering van de televisiemarkt op dit moment niet nodig is omdat de markt steeds concurrerender wordt. Dat maakt het college bekend in haar definitieve oordeel inzake de markt voor televisiediensten. Opta hanteert een zogenaamde drie-criteria toets om een oordeel te vellen. De onderzochte markt wordt gekeken naar de mate van toetredingsbelemmeringen van niet voorbijgaande aard, naar de mate van daadwerkelijke mededinging en of het toepassen van het algemene mededingingsrecht alleen wel of niet volstaat om het marktfalen te verhelpen. Opta geeft aan dat het geen definitief oordeel over het eerste criterium kan vellen, maar dat de markt niet aan het tweede en derde criterium voldoet.
Opta komt tot de conclusie op basis van een aantal argumenten, te weten:
- Het belang van analoge doorgifte van televisiediensten is de afgelopen jaren sterk teruggelopen. Medio 2008 nam 55 procent van de huishoudens alleen een analoge televisiedienst af. Dat is nu gedaald naar 28 procent. De digitalisering is sneller gegaan dan enkele jaren geleden was verwacht. Steeds meer consumenten nemen op minimaal één televisie in huis digitale televisiediensten af. Ook nemen steeds meer consumenten op hun tweede of derde televisie digitale televisiediensten af. Om over te stappen op digitale televisie hebben consumenten een decoder nodig. Consumenten zijn bereid gebleken deze drempel te nemen.
- De televisiemarkt kenmerkt zich door de aanwezigheid van vijf infrastructuren: kabel, koper, glas, digitale ether en satelliet, waarvan drie concurrerende infrastructuren relatief nieuw en opkomend zijn voor het leveren van televisiediensten en waarbij in koper en glasaanzienlijk wordt geïnvesteerd.
- De aanbieders van televisiediensten hebben hun aanbod de afgelopen jaren uitgebreid. ‘Alternatieve aanbieders zijn er de afgelopen jaren in geslaagd contracten af te sluiten voor de levering van de belangrijkste televisiezenders, waardoor zij een aan UPC en Ziggo gelijkwaardig standaardpakket kunnen aanbieden.’
- De opkomst van televisie via internet, waarbij internettelevisie ook direct op televisietoestellen wordt ontvangen (‘over-the-top’, OTT). Deze ontwikkeling kan ertoe leiden dat in de toekomst nieuwe aanbieders de markt zullen betreden en dat toetredingsdrempels lager worden.
Deze ontwikkelingen tezamen hebben ertoe geleid dat het marktaandeel van UPC in haar verzorgingsgebied is gedaald van 75 tot 80 procent medio 2008 naar 65 tot 70 procent medio 2011. Het marktaandeel van Ziggo in haar verzorgingsgebied is gedaald van 80 tot 85 procent medio 2008 naar 70 tot 75 procent medio 2011. Op nationaal niveau is het aandeel van UPC medio 2011 20 tot 25 procent en van Ziggo 40 tot 45 procent op basis van het aantal aansluitingen. Het marktaandeel van KPN is nationaal gegroeid van 5 tot 10 procent medio 2008 tot 15 tot 20 procent medio 2011.
Het college concludeert dat er nog wel sprake lijkt te zijn van hoge toetredingsdrempels, maar dat er tegelijkertijd sprake is van een verlaging van deze toetredingsdrempels. Hierdoor is niet zonder meer duidelijk of deze drempels wel van niet-voorbijgaande aard zijn en of al dan niet aan het eerste criterium wordt voldaan.
Aan het tweede criterium van de drie-criteriatoets is naar het oordeel van het college in elk geval niet voldaan. De concurrentie ontwikkelt zich sneller dan het college in zijn analyse van 2009 had verondersteld. Het college verwacht dat de televisiemarkt zich zonder regulering verder ontwikkelt richting concurrentie. Het college concludeert derhalve dat op de televisiemarkt onder de huidige omstandigheden en in het licht van de te verwachten ontwikkelingen regulering niet gerechtvaardigd is. Deze markt voldoet niet aan de voorwaarden van de drie-criteriatoets.
Dit neemt volgens Opta niet weg dat UPC en Ziggo grote spelers op de televisiemarkt zijn en daarbij een sterke uitgangspositie hebben voor het aanbieden van bundels. Opta zal de ontwikkelingen op de televisiemarkt en het ontstaan van een eventuele aparte bundelmarkt daarom nauwgezet volgen. Indien het college hiertoe aanleiding ziet, zal hij opnieuw onderzoeken of markten in aanmerking komen voor ex-anteregulering, zo geeft het aan.
