De Vlaamse regering geeft hoge prioriteit aan de uitrol en beschikbaarheid van 5G. Dat staat te lezen in het regeerakkoord van de coalitie van toekomstig minister-president Jan Jambon (N-VA). “De Regering maakt van innovatie en digitale transformatie een speerpunt van haar beleid.” De voorbereidingen voor de Belgische Multibandveiling hebben echter grote vertraging opgelopen. Vlaanderen wil het spectrumbeleid van de federale regering openbreken en participeren in een open 5G-netwerk van en voor Vlaanderen.
Het regeerakkoord bevat een aantal alinea’s over 5G. De regering wil de komende vijf jaar de weg vrijmaken voor technologie in allerlei sectoren, zoals gezondheidszorg, transport, energie en klimaat, industrie en overheid & bestuur. De bestaande beleidsplannen Artificiële Intelligentie (AI), Cybersecurity, I-Learn en Mobilidata worden voortgezet en uitgebreid.
Gewest bouwt mee aan open 5G-netwerk
Een belangrijke rol daarin is weggelegd voor een open 5G-netwerk. “(…) voor een gebiedsdekkend 5G-netwerk, volgens een open model van infrastructuurdeling waarop alle dienstverleners aan gelijke voorwaarden hun diensten kunnen aanbieden. Om dat model te garanderen, is het noodzakelijk dat de Vlaamse overheid substantieel participeert in de initiatieven van de operatoren. De Vlaamse Regering ziet erop toe dat eventuele bijkomende spelers onder dezelfde voorwaarden kunnen participeren.”
Voor 5G is radiospectrum essentieel. “Vlaanderen wil dat er 60 MHz aan spectrum voorzien wordt voor regionale toepassingen en dat daarvoor een regionaal licentiemodel wordt ontwikkeld. Die 60 MHz aan spectrum komt op de 3,5 GHz-band indien er geen vierde speler komt of via network slicing. Indien dit niet lukt, kan die 60 MHz op de 3,8 GHz band voorzien worden.”
5G voor ‘Industry Verticals’
Daardoor krijgen nieuwe, innovatieve spelers de kans om spectrum aan te kopen voor een specifiek afgebakend gebied (bv. luchthavens, havens, grote ondernemingenterreinen, stadscentra, …). “Daarvoor willen we afstappen van een toekenningsperiode voor 20 jaar en gaan naar meer dynamische, korte termijn allocaties die ook toekenning van spectrum voor specifieke events, festivals, sporthappenings of andere toepassingen mogelijk maken.
Om deze doelstellingen uit te voeren, moet de regering van het Vlaams Gewest in onder handeling met de federale overheid. “We onderhandelen met de federale overheid voor een merkelijk hoger aandeel in de verdeling van de éénmalige én jaarlijkse opbrengsten van de veiling van het spectrum voor mobiele breedband. Deze spectrumveiling moet losgekoppeld worden van het dossier van de vierde speler.”
De Tijd wist op 1 oktober al te melden dat de regering wil samenwerken met de operators, maar toen was de integrale tekst van het regeerakkoord nog niet openbaar. Datanews schrijft dat sectorfederatie Agoria de plannen verwelkomt. Dat geldt voor de ambitie om van digitale infrastructuur een topprioriteit te maken, maar ook voor het plan om de 3,6 GHz-band afzonderlijk te veilen. Agoria noemt het een goede zet om dat spectrum los te koppelen van de politieke blokkering over de grote mobiele veiling. Agoria heeft een kleine tweeduizend leden in het bedrijfsleven.
BIPT werkt aan Multibandveiling
Het BIPT bereidt een Multibandveiling voor, maar is als toezichthouder afhankelijk van de politieke besluitvorming. De federale regering heeft de plannen medio 2018 gepresenteerd, met eind 2019 een veiling. Daarin moet een vierde operator komen, wat in de tijd van 3G niet gelukt is. Die besluitvorming liep vast over de verdeling van verwachte EUR 680 miljoen aan opbrengsten. De gewesten eisen meer dan de beloofde 20 procent, de onderhandelingen daarover zaten al vast, voordat Vlaanderen naar de stembus ging.
De Multibandveiling is een optelsom van zes afzonderlijke veilingen, in alle verschillende banden voor mobiele netwerken. Het gaat ook over twee ‘nieuwe’ banden, namelijk 700 MHz en 3400-3800M MHz. Verder heeft het BIPT nog het spectrum dat werd vrijgehouden voor de gehoopte vierde mobiele operator. Dat gaat om vergunningen in 900 MHz, 1800 MHz en 2000 MHz. Dan zijn er nog twee blokken met een afwijkende looptijd: een duplex in de 2000 MHz band is beschikbaar vanaf maart 2021, een duplex in de 2,6 GHz band vanaf 1 juli 2017.
Die vierde operator is er door allerlei factoren nooit gekomen. Telenet gold lange tijd als kandidaat, maar bedrijf heeft sindsdien KPN Belgium overgenomen. Het beoogde spectrum ligt daarom nog steeds op de plank. Vlaanderen lijkt daar niet meer op te willen wachten, maar te kiezen voor een ander model om de concurrentieverhoudingen in 5G-markten te bewaken.
Operators verkennen Network Sharing
Proximus en Orange Belgium hebben een intentieverklaring getekend om te gaan samenwerken en hun infrastructuur te gaan delen voor de aanleg van 5G-geschikte netwerken. Het gedeelde netwerk zal volgens beide bedrijven de dekking verbeteren, met een geconsolideerd aantal mobiele sites dat naar verwachting ongeveer 20 procent hoger zal liggen in vergelijking met het huidige radiotoegangsnetwerk van elke mobiele aanbieder afzonderlijk. Het is nog niet bekend of Telenet zich bij dat initiatief zal kunnen aansluiten.
