OPTA presenteert op 23 juni zijn visie op de Nederlandse consumentenmarkt, met daarbij behorende voorstellen voor regulering van breedband en televisie voor de periode 2011-2014; vaste telefonie volgt op 14 juli. De recente ontwikkelingen rond net neutraliteit (NN) kunnen een cruciale rol spelen bij de besluitvorming door OPTA. Of dit ook voor de periode 2011-2014 van belang is valt te betwijfelen, want de wijzingen in de telecomwet worden pas vanaf 2014 effectief (zie ons commentaar ‘Invoering netneutraliteit duurt tot 2014’). Bovendien moeten de wijzigingen nog worden geëffectueerd. Overigens ligt een uitstel van de OPTA-besluiten vanwege het gewicht van de wet voor de hand, maar omdat de invloed pas na de reguleringsperiode voelbaar zal zijn, gaan we er van uit dat de OPTA op 23 juni met de nieuwe besluiten komt.
Als NN wordt verankerd in de wetgeving, dan krijgt de over-the-top (OTT) concurrentie een stevige basis op de Nederlandse markt. Op de mobiele markt komt daar nog de groeiende macht bij van de device makers, Apple voorop. En daar hebben alle partijen last van, zowel KPN en z’n wholesalepartners als de kabel. Internationaal trekt Nederland met de geplande wetgeving inmiddels ruim de aandacht, zodat een speler als Netflix (toch al Nederlands sprekend personeel aan het werven) naast de VS en Canada van Nederland zijn derde markt kan maken. Dat zal leiden tot een grotere concurrentie op de videomarkt, maar ook de telefoniemarkt (vaste en mobiel) zal alleen maar aantrekkelijker worden voor aanbieders als Skype, Google en Apple.
Primair is het de vraag of OPTA zich heeft vastgebeten in het reguleren van de kabel, om te beginnen voor analoge TV, iets waar ze al geruime tijd mee bezig was totdat het CBb de voorgestelde regels afkeurde (augustus 2010). Het is steeds meer de vraag of analoge TV nog altijd moet worden gezien als een afzonderlijke en belangrijke markt. Natuurlijk, het stelt de abonnee in staat zonder kastje een tweede (en derde) TV aan te sluiten, maar digitale TV is qua penetratie over de 50 procent heen. CAIW en Rekam hebben voorts laten zien dat het afschakelen van analoge TV niet heel problematisch hoeft te zijn (zij bieden een eenvoudige oplossing, gebaseerd op een DVB-T signaal). Echter, de penetratie van digitale TV op het tweede (en derde) TV-toestel is waarschijnlijk stukken lager dan 50 procent. Partijen als Tele2 en YouCa blijven analoge TV daarom zien als een markt die het verdient geopend te worden. Hoe dan ook, er is enige ruimte om analoge TV te zien als niet meer dan een USP (‘unique selling point’) voor de kabel, zoals een maximaal zenderaanbod de USP is van CanalDigitaal en, als de plannen goed uitgevoerd worden, de beste beeldkwaliteit de USP van TV-over-glas.
Blijft over de breedbandmarkt. In internationaal opzicht doet Nederland het behoorlijk goed, zowel met snelheden als met prijzen. Het duopolie van koper en coax lijkt daardoor behoorlijk goed te werken. OPTA zelf kwam vorige week nog met de visie dat Nederland het goed doet wat het uitvoeren betreft van de Digitale Agenda van de EC. Nederland is nummer 1 met zowel de internetpenetratie (91%) als het gebruik (88% is wekelijks online, 76% dagelijks). Deregulering van de breedbandmarkt wordt wellicht gekozen om de bestaande operators verder tegemoet te komen in hun strijd met de OTT-aanbieders. Een strijd die nog maar in de kinderschoenen staat en, als de NN-wetgeving erdoor komt, eerst en vooral in Nederland wordt uitgevochten.
Noot: Wij hebben, samen met bureau Quintel (nu onderdeel van AT Kearney) meegewerkt aan een rapport (‘Toekomstbeelden Nederlandse telecommarkten 2014’) dat voor de Opta mede als input diende voor de nieuwe marktbesluiten (zie http://www.opta.nl/nl/actueel/alle-publicaties/publicatie/?id=3373).
