IP blijft zorgen voor kannibalisatie, waarbij de ‘incumbents’ omzet kwijtraken aan nieuwkomers, of het nu om VoIP gaat of om IPTV. Met dien verstande dat we het hier over diensten over het open internet hebben, niet over ‘managed services’ zoals die worden aangeboden door operators als KPN (InternetPlusBellen en Interactieve TV van KPN). Skype blokkeert per eind oktober zijn VoIP-dienst op het Nimbuzz-platform (sinds juli 2010 wordt ook fring al geblokkeerd) en drie grote broadcasters in de VS blokkeren hun content voor consumptie via Google TV. Twee berichten die de ‘disruptive’ kracht van IP nog maar eens onderstrepen.
Naar de beweegredenen kan alleen maar gegist worden, maar in het geval van Skype is het verleidelijk er de in augustus aangekondigde IPO bij te halen. Skype had medio 2010 560 miljoen geregistreerde gebruikers, maar slechts 8 miljoen ervan maken gebruik van betaalde diensten. In de aanloop naar de beursgang is het zaak een gezond business model en een hoge groei te laten zien en daar doet Skype van alles aan:
• Nieuwe clients worden aan de lopende band gebouwd: Skype for Android, Skype for Windows 5.0, etc. Innovaties als beeldbellen, groepsgesprekken en mobiel bellen doen daarmee hun intrede voor nieuwe platforms.
• Allianties met uiteenlopende partijen worden gesloten: Facebook (consumentenmarkt), Avaya (zakelijke markt), KDDI (mobiele markt Japan).
• Met Skype Click-and-Call kunnen adverteerders een link opnemen, waardoor geinteresseerden via Skype gratis kunnen bellen naar de adverteerder, die daarvoor Skype een tarief betaalt.
• Het voornemen om Skype-to-Skype over 3G per 2011 niet langer gratis te laten zijn moest men laten varen, na een storm van kritiek (zie ons commentaar ‘Skype zet riskante stap als Skype-to-Skype niet langer gratis is’).
Tegelijk neemt de concurrentie toe:
• Nieuwe toetreders: Pinger (mobiele VoIP), Google (VoIP voor Gmail gebruikers), fring (fringOut voor Nokia-gebruikers), Truphone (een client voor PC/Mac).
• Op het gebied van beeldbellen (bij Skype inmiddels goed voor 40% van alle sessies) was Skype een ‘early mover’, maar recent hebben zich concurrenten gemeld: Cisco (met de umi box voor bellen via de TV, zie ons commentaar ‘Cisco's umi en Logitechs Revue: twee nieuwe connected devices’), Yahoo! (met een nieuwe Messenger client) en Apple (dat de FaceTime dienst uitbreidt van iPod/iPhone naar Mac).
• In sommige gevallen omarmen concurrenten operabiliteit, zoals de nieuwe Yahoo! Messenger (met iPhone en Android).
Blijkbaar voelt Skype zich bedreigd en sluit het het gebruik van zijn dienst via het Nimbuzz-platform af, mogelijk ook om Nimbuzz, dat met NimbuzzOut een concurrent vormt, schade toe te brengen. Google TV blijkt een heel andere dynamiek parten te spelen. ABC, CBS en NBC blokkeren hun webcontent als deze benaderd wordt via Google TV software. De reden is dat met deze software de webcontent (waarop weinig verdiend wordt via advertenties) naar TV gebracht wordt (waar programma’s veel meer opleveren aan reclamegeld). Daardoor dreigt kannibalisatie op te treden. Anders gezegd, de contenteigenaren, die aparte verdienmodellen hebben ontwikkeld voor web en TV, willen ‘device shifting’ voorkomen. Web content is voor de computer, TV-content is voor de TV.
Skype neemt dezelfde plaats ten opzichte van Nimbuzz in als ABC, CBS en NBC ten opzichte van Google TV. Nimbuzz en Google TV zijn hier de partijen met een vergelijkbaar platform en business model, gebaseerd op openheid: Nimbuzz biedt toegang tot allerlei email, VoIP, IM en chat programma’s, Google TV wil toegang bieden tot een grote keuze aan TV-programma’s en andere content. Bij Google is de controverse waarschijnlijk eenvoudiger op te lossen, namelijk met een passende verdeling van de inkomsten (al is dat gemakkelijker gezegd dan gedaan). Uiteindelijk zullen de contenteigenaren ook Google TV, als nieuw doorgeefluik, willen omarmen. Voor Nimbuzz ziet het er somberder uit - ook al lanceert de onderneming maar alvast een promotie voor zijn Skype-concurrent NimbuzzOut. Skype lijkt geen concurrentie te dulden en wil gebruikers direct toegang bieden tot zijn diensten. Skype is zonder twijfel de marktleider die, met een IPO in het vooruitzicht, wellicht een concurrent uit de markt wil drukken. Skype kan dan ook met recht de ‘incumbent’ van de VoIP-markt genoemd worden.
