Overheden moeten eerder reageren op ICT-ontwikkelingen in de markt, zoals IoT, digitale platforms, robots en block-chain technologie. Nu wachten overheden te vaak tot er meer duidelijk is over de nieuwe technologie of de ontwikkeling ervan in de markt. Op een later moment regels invoeren is echter vaak lastiger en kostbaarder, zo staat in het onderzoek ‘Marktordening bij nieuwe ICT-toepassingen’ van het Centraal Planbureau (CPB).
Wat dan het optimale moment voor overheidsingrijpen is? Dat hangt onder meer af van de maatschappelijke kosten die gemaakt moeten worden om het beleid in de toekomst aan te passen. Zo kunnen bij online identificatie de toekomstige kosten van een nieuwe standaard hoog zijn voor consumenten en bedrijven die willen overstappen. Vroegtijdig ingrijpen door de overheid is dan wenselijk om deze kosten te voorkomen. Bij andere ICT-toepassingen, zoals zelfsturende auto’s of Uber, kan de overheid volgens het CPB experimenten faciliteren of zelf op lokaal of regionaal niveau experimenteren om onzekerheid over de technologie te verkleinen.
De optimale vorm van het beleid hangt verder af van de onzekerheid over de technologie. Zogeheten technologieneutraal beleid stelt geen technische eisen aan producten en diensten. Dit kan van belang zijn bij grote onzekerheid over de technologie of de ontwikkelrichting, zoals bij blockchain of IoT. Het opstellen van regels met technologische specificatie-eisen, zoals in de Taxiwet, geeft meer duidelijkheid voor bedrijven en leidt tot efficiëntere controle op de naleving door de overheid. Het nadeel is dat dergelijk beleid snel achterhaald kan raken door technologische ontwikkelingen.
