De sector Technologie, Media en Telecom dreigt haar traditionele positie als motor van de Nederlandse economie te verliezen. Dat schrijft ABN AMRO in zijn ‘sectormonitor TMT’, een tweejaarlijkse blik op trends en ontwikkelingen in deze sector.
Volgens het rapport maakt de sector de groeiverwachting voor 2012 niet waar. Er is zelfs sprake van een lichte krimp. Veel bedrijven worstelen met hun winstgevendheid. Verouderde verdienmodellen sluiten niet aan bij wensen van klanten. De overheid heeft in haar topsectorenbeleid de ICT-branches aangewezen als zogenaamde innovatie-as, maar de ondernemingen slagen (nog) niet in de overgang naar nieuwe verdienmodellen.
ABN AMRO constateert dat de TMT-sector een zwaar jaar heeft. De totale sector zal krimpen met 0,5 procent in 2012. Dit is lager dan de verwachtingen van eerder dit jaar. De voornaamste reden is dat de hele sector niet vernieuwend genoeg te werk gaat. In plaats van als aanjager van de economie te dienen, wordt de sector zo meegenomen in de economische krimp. Veel bedrijven werken met verouderde verdienmodellen die wringen met de wensen van klanten. Ze anticiperen onvoldoende met innovaties op nieuwe ontwikkelingen, terwijl de adoptie hiervan belangrijker is dan ooit als de sector wil overleven, benadrukt het rapport.
In de telecom hebben gratis diensten - zoals Whatsapp en Skype - een drukkend effect op het gebruik van traditionele mobiele telefoniediensten (bellen, sms). Het stijgende gebruik van en de omzet in mobiele data kan de daling in omzet van mobiel bellen en het sms-verkeer niet compenseren. De consument vertoont door de opkomst van mobiel internet bovendien een duidelijke gedragsverandering, al dan niet verder versterkt door een daling van de koopkracht. De sector is nog onvoldoende in staat op deze ontwikkelingen in te spelen.
De IT-sector - die volgens ABN Amro altijd garant stond voor een enorme groei - heeft door de crisis aan toegevoegde waarde verloren. Hoewel cloud computing in opkomst is, gaat de acceptatie ervan traag. ABN AMRO beschouwt dit als een gemiste kans, omdat het een nuttig nieuw verdienmodel voor de branche is. Zo levert het voor de economie grote productiviteitsverbeteringen. Hiermee zou de IT-sector haar functie als smeerolie voor de economie kunnen vergroten.
Ook de media slagen er niet in nieuwe inkomstenbronnen aan te boren. De sector kampt met grote conjuncturele druk op de advertentiemarkt. Met de inzet van het tweede scherm proberen tv-zenders het bereik van tv-reclame te vergroten, maar dit levert nog weinig extra omzet op. De opkomst van internet - met een marktaandeel van 28 procent het grootste advertentiemedium - gaat vooral ten koste van printmedia.
ABN Amro verwacht voor de totale TMT-sector in 2013 een omzetgroei van één procent. De sector wordt ook in 2013 nog steeds gezien als innovatie-as. De noodzaak tot innovatie voor deze sector kan uiteindelijk bedrijfsinvesteringen stimuleren. ICT en telecom vormen cruciale factoren voor het innovatievermogen en de concurrentiekracht van internationale topsectoren. Het is, aldus het rapport, van groot belang dat de TMT-sector het belang inziet van de transitie naar nieuwe verdienmodellen, om zo de potentie in de sector weer in de praktijk te realiseren.
