De overheid heeft geen pasklare oplossingen voor het vraagstuk algoritmen. Dat blijkt uit een brief van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) aan de Tweede Kamer over het onderwerp. Het eerste onderzoek naar het gebruik van algoritmen levert juist veel aanknopingspunten op voor verder onderzoek.
De kamer heeft op 4 oktober 2017 het onderwerp op de agenda gezet: de mogelijkheden (en risico's) van algoritmen en het gebruik ervan door de overheid. BZK heeft een onderzoek besteld bij het CBS. Onafhankelijk daarvan zijn er ook kritische rapporten geschreven door andere instellingen, zoals de Raad van State en de Universiteit Utrecht.
Het kabinet herkent de publieke waarden die de Raad van State afgelopen september noemde in zijn advies over digitalisering. Dat schreef staatssecretaris Raymond Knops (BZK) afgelopen november.
Big Data bij meerderheid van overheden
Uit het CBS-onderzoek komt dat 48 procent van de overheidsdiensten Big Data gebruikt, nog eens 10 procent heeft plannen. Algoritmen worden vooral ingezet voor het signaleren van risico’s. Alle organisaties onderzoeken de werking en uitkomst van algoritmen en zeggen dat medewerkers de besluiten nemen.
Ze zeggen ook dat het lastig kan zijn om inzicht te krijgen in algoritmen en dat het soms lastig is voor een medewerker om af te wijken van de uitkomsten. Waar het voor organisaties al lastig is om dat inzicht te krijgen, is dat voor de burger vaak helemaal niet mogelijk.
De overheid heeft werkgroepen opgezet om uit te zoeken of het mogelijk is om (het gebruik van) algoritmen en Big Data transparanter te maken voor de burger. De Kamer zal in het eerste kwartaal van 2019 een brief ontvangen over de resultaten van deze werkgroepen.
