Het kabinet herkent de publieke waarden die de Raad van State afgelopen september noemde in zijn advies over digitalisering. Dat schrijft staatssecretaris Raymond Knops (BZK) in een reactie op het advies. “Aan de orde is het borgen van publieke waarden als privacy, zelfbeschikking en gelijkheid.”
Digitalisering biedt de samenleving veel voordelen en kansen. Tegelijkertijd mag de burger niet de dupe worden van verdergaande digitalisering bij de overheid, vindt de Raad van State. De Afdeling advisering wijst op knelpunten bij digitale overheidscommunicatie en bij wetgeving. Ook geeft zij een aantal adviezen om die te verbeteren.
De meeste aanbevelingen zitten al in het huidige kabinetsbeleid, stelt Knops van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. “Daarbij dient gezegd te worden dat er nog werk aan de winkel is. De ICT systemen die in de praktijk zijn ontworpen communiceren niet altijd even goed en het recht van correctie blijkt niet altijd geëffectueerd te kunnen worden. Dit is niet meteen geregeld, maar het heeft mijn aandacht en er wordt hard aan gewerkt.”
Efficiency en bedrijfsvoering hebben lange tijd voorop gestaan als doelstellingen. Daarin krijgt de Raad van State gelijk. Het vorige kabinet en dit kabinet hebben de lijn ingezet om niet het systeem, maar de mens centraal te stellen.
Algoritmes nog in onderzoek
In de brief aan de Tweede kamer gaat het ministerie van J&V alle aanbevelingen langs van de Raad van State. Op het gebied van profilering is nog onderzoek gaande, waarover de kamer later op de hoogte wordt gebracht. Dat geldt ook voor transparantie van algoritmen.
De eerste aanzet voor onderzoek naar transparantie is al gedaan. Het kabinet ontwikkelt voorts richtlijnen voor het inzichtelijk maken van algoritmen voor toezicht en rechterlijke toetsing; belangen als nationale veiligheid kunnen beperkingen stellen aan transparantie. Ook is een kabinetsreactie in voorbereiding op het rapport ‘effecten van algoritmen op grondrechten’ van de Universiteit Utrecht.
Voorts doet de Raad voor het Openbaar Bestuur onderzoek naar de effecten van digitalisering op democratische waarden. Er start nog in opdracht van het WODC een verkennend onderzoek naar de juridische aspecten van algoritmen die zelfstandig besluiten nemen. Tot slot wordt een onderzoek uitgevoerd naar het gebruik en de toepassing van algoritmen binnen de overheid.
