De Europese Unie moet zich actiever inzetten om het beschermen van mensenrechten door middel van technologie te ondersteunen. Dat is de kern van een rapport van Europees parlementariër Marietje Schaake. Dinsdag 8 september bepaalt het Europees Parlement wat er met de bevindingen uit het rapport moet gebeuren.
In het rapport zet Schaake uiteen welke rol technologie zou moeten spelen in het mensenrechtenbeleid van de EU. Technologie zoals het versleutelen van informatie of het massale gebruik van mobiele telefoons biedt volgens het rapport in de eerste plaats grote kansen om mensenrechten te versterken. Schaake noemt daarbij toegang tot informatie, vrije meningsuiting, maar ook verkiezingswaarnemingen en het bevorderen van transparantie. Momenteel gebruiken autoritaire regimes afluister- en opsporings-technologieën juist heel effectief om mensenrechten te schenden, zoals bij het bespioneren van de eigen en censuur van informatie.
De technologie die wordt gebruikt bij mensenrechtenschendingen is vaak afkomstig uit de EU. Schaake wil dat de Europese Commissie actie onderneemt om dergelijke handel aan banden te leggen. Daarvoor is slimme exportcontrole wetgeving nodig die ervoor zorgt dat de legitieme uitwisseling van informatie en onderzoek niet worden belemmerd. Het is volgens Schaake essentieel dat de Europese Dienst voor Extern Optreden, de Europese Commissie en de lidstaten de invloed van technologie erkennen en een slimmere rol laten spelen in het Europees buitenlandbeleid.
Schaake heeft via crowdsourcing experts om hun mening gevraagd over het concept-rapport. Onderzoekers, mensenrechtenactivisten en journalisten hebben bijdrages geleverd aan de eindversie.
