De Nota Mobiele Communicatie geeft een begin van duidelijkheid over de komende mobiele veilingen. KPN, T-Mobile/Tele2 en VodafoneZiggo zijn de belangrijkste bedrijven in de markt. Er zijn echter tal van andere stakeholders, die ook belang hebben bij duidelijkheid, zoals zakelijke telecomgebruikers en de audiovisuele sector. Belangrijke beleidsonderdelen zitten echter niet in de Nota, maar in andere besluiten, waaraan nog wordt gewerkt.
Minister Kamp heeft begin 2017 een versie van de Nota Mobiele Communicatie gepresenteerd. Daarin stond een specifieke maatregel: een reservering in de 2100 MHz-band voor zakelijke afnemers. Mede op basis van input van BTG (brancheorganisatie zakelijke grootgebruikers telecom) stelde het ministerie voor om de band niet in zijn geheel beschikbaar te stellen aan de drie operators, die hem nu hebben.
Terug naar de tekentafel
Een deel zou apart worden gezet voor niet-landelijke vergunningen voor bedrijven met een specifieke behoefte. Dit voornemen bleek dermate controversieel, dat EZK terug moest naar de tekentafel. De nieuwe Nota stelt dat het 2100 MHz-spectrum volledig in de veiling komt voor de bestaande operators.
Er zijn echter meerdere opties. Zo is er een discussie mogelijk over de ‘Band Gap’: het spectrum in 700 MHz-gebied rondom het belangrijkste deel van 2x30 MHz. Daar is een weliswaar beperkte hoeveelheid spectrum nog niet definitief verdeeld. Ook die besluitvorming valt buiten de huidige opzet van de veiling. Voor zakelijke klanten kan het echter een optie zijn.
Het is ook nog niet duidelijk wat er gebeurt met de toekomstige vergunningen voor 3,5 GHz. In meerdere Europese landen, waaronder Duitsland, heeft de overheid besloten om een deel te bestemmen voor andere toepassingen. Dit moet de komende periode ook in Nederland worden uitgewerkt. Dat moet bovendien gebeuren, voordat het ontwerp kan worden gemaakt voor de Multibandveiling. De zakelijke markt pleitte vorig jaar opnieuw voor maatregelen.
De discussie over bedrijfskritische vergunningen wordt ook verplaatst naar toekomstige vergunningen hoger dan 24 GHz. De EU verwacht dat daar de komende jaren spectrum beschikbaar komt. De fysische eigenschappen zijn heel anders dan voor spectrum lager dan 6 GHz, waardoor het ook mogelijk is om de vergunningen op een andere manier te organiseren. Nederland wil met deze besluitvorming ook de internationale ontwikkelingen afwachten.
Indoor dekking is open kwestie
Dan is er ook nog het vraagstuk van indoordekking. De Nota voorziet weliswaar in eisen voor dekking, maar die gelden nadrukkelijk alleen outdoor. EZK wijst op de mogelijkheid dat operators samenwerken bij de aanleg van netwerken. Schiphol wordt daarbij als voorbeeld genoemd voor network sharing. Wat daarbij onvermeld blijft, is het feit dat Schiphol op eigen terrein de voorwaarden kan dicteren aan de operators.
Er is geen structurele regeling, of standaardisatie, voor het indoor-vraagstuk. Operators kunnen samenwerken in antennesystemen zoals DAS, of met License Shared Access. De grootzakelijke branche dringt aan op een structurele oplossing, met wet- en regelgeving als borg. Daarover loopt de discussie nog.
Kabel, wetenschap, podium
In de Multibandveiling zit ‘nieuw’ spectrum voor mobiele toepassingen in 700 MHz en 1400 MHz. De uitrol heeft echter consequenties voor bestaande toepassingen. De kabelbedrijven, zoals Ziggo, gebruiken 700 MHz frequenties in het coax-deel van hun netwerk. Door de uitrol van mobiele vergunningen kan hier storing ontstaan in slecht geïsoleerde kabels, splitters en connectoren. Bij de uitrol van 800 MHz hebben de mobiele branche en de kabelsector hierover een convenant gesloten. Deze afspraken zijn onlangs verlengd.
Verder is het gebruikelijk om maatregelen te nemen voor astronomie en wetenschap. Het Agentschap Telecom meet en berekent interferentie. Op basis van dit onderzoek worden in de vergunningen voor de 700 MHz- en 1400 MHz-band aanvullende voorschriften opgenomen voor het beschermen van de radioastronomie. Deze vergunningen worden overigens nog geconsulteerd, gezamenlijk met de veilingregeling voor die banden.
Minder duidelijk is de situatie voor de sector Podium Making and Special events (PMSE). Hier gaat het om tijdelijke radioverbindingen voor camera’s, microfoons, speakers, regie et cetera. Samen met deze sector wordt gezocht naar oplossingen voor het verlies aan frequenties door het herbestemmen voor mobiele communicatie.
Dit betreft onder meer betere coördinatie van het frequentiegebruik, het opstellen en bijhouden van een evenementenkalender en het experimenteren met en invoeren van systemen met Licensed Shared Access. Deels is dit ook een geldkwestie. Veel kleinere gebruikers moeten hun oude apparatuur afdanken, maar hebben geen budget voor vervanging.
Openbare orde en veiligheid
De sector openbare orde en veiligheid (OOV) heeft behoefte aan afgeschermde communicatie. Zo gebruikt de politie C2000, maar ook mobiele data. Dit blijft ook zo. Dienstverlening uit de markt in combinatie met het kunnen beschikken over eigen spectrum vormen de basis voor de toekomstige behoeftevoorziening. Indien noodzakelijk zullen extra maatregelen genomen worden om de publieke belangen te borgen. Dit traject zal nog nader worden ingevuld, maar niet via de vergunningen in 700 en 2100 voor de komende veiling.
