Nokia voorspelt dat het mobiele dataverkeer tussen 2010 en 2020 met een factor 1.000 groeit. De oplossing die het aandraagt voor operators bestaat uit het zorgen voor 10x meer basisstations, 10x meer spectrum en 10x meer efficiency. Een groei met een factor 1.000 lijkt aan de hoge kant (impliciet: 100% per jaar), want tegelijk komt Ericsson met een voorspelling van 40 procent per jaar (maar dan voor de periode 2014-2020). Wel voegt Ericsson er een saillant detail aan toe: de toename van 2019 naar 2020 zal groter zijn dan het cumulatieve dataverkeer tot en met 2013.
Hoe dan ook, Nokia heeft een zinnige boodschap: een enkele oplossing voor het probleem van deze hoge groei is er niet. Alle zeilen zullen bijgezet moeten worden en van alle technische mogelijkheden zal gebruik gemaakt moeten worden. In dat opzicht sluit deze visie goed aan bij wat 5G beoogt. Ook voor deze nog te ontwerpen nieuwe standaard geldt dat het vermoedelijk alle technologische winsten in zich zal verenigen om het groeiende dataverkeer aan te kunnen.
Onderliggend gaat het (aldus Nokia) om oplossingen zoals:
- Small cells. Deze leiden tot verdichting van het netwerk.
- Carrier aggregation. Het gelijktijdig inzetten van verschillende banden (LTE-Advanced), inclusief vrij WiFi-spectrum in de 5 GHz band (LTE-Unlicensed ofwel Licensed Assisted Access) en ongepaard spectrum voor TDD-LTE.
- Gebruik van nieuwe banden, zoals 5 GHz (via het genoemde LTE-Unlicensed) en de 3,5 GHz band.
- Efficiencywinst met LTE-Advanced en technologie zoals MIMO 4x4. Bedenk daarnaast dat in 2020 volgens de planning 5G zijn intrede zou moeten doen. De overgang naar 5G zal gepaard gaan met efficiencywinst.
Daarnaast wijst Nokia nog op het belang van energiebesparing om de kosten te drukken en de milieu-effecten te verkleinen. Ook noemt het technologie die het aantal (onnodige) 'handovers' reduceert met 20 procent.
De boodschap van Nokia is duidelijk: spectrum alleen is niet de oplossing (zo veel is er niet), maar verdichting ook niet (een relatief dure oplossing). Efficiencyverbetering valt te bereiken door 2G (GSM) en 3G (UMTS) uit te faseren, want 4G (LTE) is vele malen efficiënter. 3G is 10x efficiënter dan 2G en 4G verbetert 3G met nog eens een factor 5. Voorlopig lukt dat echter niet omdat 2G en 3G nodig zijn voor spraak- en machine-to-machineverkeer. Gelet op de winst van LTE lijkt het op termijn verstandig toch alles over te zetten naar LTE, maar voor Nederland is het zeer de vraag of dat haalbaar is. Voice-over-LTE, dat we in 2015 in Nederland mogen verwachten, is wel alvast een deel van de oplossing.
Wat Nokia niet benoemt, is het belang van verglazen van de backhaul. Tele2 heeft gezegd dat het aandeel van FTTS-verbindingen in een 4G-omgeving 40 procent moet zijn, maar 80 procent in een 5G omgeving (bron: Tele2 Capital Markets Day, 12 december 2014). Wat overigens onverlet laat dat een concurrent zoals KPN nu al dicht bij de 80 procent zit. En verder is het belang van offloading naar WiFi groot. Gratis WiFi kan gezien worden als concurrent van mobiel en zal de waarde van een mobiele MB of GB zeker ondermijnen. Maar als we bedenken dat momenteel 80 procent van het dataverkeer van mobiele apparaten over WiFi gaat, dan zou een teruglopen van dit aandeel het probleem voor de operators alleen maar vergroten.
Natuurlijk is Nokia geen onafhankelijke partij, maar van de boodschap valt weinig af te dingen: de groei van het verkeer is hoog en operators zullen uit verschillende vaatjes moeten tappen om het op te vangen.
