Vodafone lijkt zichzelf en de rest van de telecomsector aardig in de voet te hebben geschoten met de opmerkingen van CEO Vitorrio Colao over minder investeringen in netwerkinfrastructuur bij nieuwe maximale roamingtarieven voor mobiele spraak, sms en data. Colao vreest dat nog lagere tarieven betekenen dat er geen geld overblijft om in de nieuwe netwerken te investeren die de Europese Commissie nodig acht om Europa op het gebied van mobiel breedband op zijn minst bij te laten blijven bij Azië en de VS.
Kroes liet tijdens een toespraak op het Mobile World Congress in Barcelona weten dat ze supersnel mobiel breedband noodzakelijk acht voor een stabiele economische groei en wil dat er zo snel mogelijk nieuw spectrum ter beschikking wordt gesteld door EU-lidstaten om bestaande operators en incumbents de mogelijkhed te geven de benodigde 4G-netwerken te bouwen die mede nodig zijn om iedereen in de EU (consumenten en bedrijven) in 2015 internet met minimaal 30 Mbps te bieden (en 100 Mbps in 2020).
Colao reageerde door te zeggen dat verdere verlaging vam maximale roamingtarieven de winsten uithollen van operators. Bovendien zouden overheden de frequentieveilingen willen gebruiken om operators zoveel mogelijk geld uit de zak te kloppen, niet om hen tegen optimale omstandigheden het benodigde spectrum te bieden. Colao sloot af door te stellen dat toezichthouders zich moeten bezighouden met het bestrijden van oneerlijke concurrentie en niet met het verstoren van de concurrentiepositie van operators.
Colao’s voorspellingen werd door EU-Commissaris Neelie Kroes als regelrecht dreigement opgevat. De EU-Commissaris houdt niet van dreigementen, liet Kroes in een reactie weten. Ze benadrukte dat Vodafone het ‘dreigement’ van minder investeringen – met bijbehorend banenverlies in de telecomsector en gerelateerde branches tot gevolg – dan maar eens moet uitvoeren. Op dezelfde dag van Kroes’ persbericht, liet het Industry Committee van het Europees Parlement wete nog verdergaande verlagingen te wensen van prijsplafonds voor roamingtarieven.
Colao heeft wel eens eerder van zich laten horen als het ging om bedreigingen voor mobiele operators, zoals bij zijn kritiek op de ‘oneerlijke’ concurrentie door onder meer Skype (over-the-topdiensten). Het effect is ditmaal echter een stuk groter. Niet alleen heeft Colao met zijn woorden de Europese Commissie tegen zich in het harnas gejaagd, met de uitspraak van het Industry Committee wordt duidelijk dat de Europese politiek zich weinig aantrekt van wat de Vodafone-CEO zegt.
En dat terwijl de boodschap van Colao niet helemaal onterecht is. Los van de discussie over of mobiele operators jarenlang enorm geprofiteerd hebben van zeer hoge roamingtarieven (want daar hebben Kroes en het EP duidelijk recht van spreken), feit is dat de inkomsten van mobiele operators momenteel onder druk staan. Kijk maar naar de resultaten van KPN, Vodafone en T-Mobile in Nederland. Vooral spraakinkomsten staan onder druk door regulering en veranderend consumentengedrag, zonder dat ze gecompenseerd worden door groei in data-inkomsten (terwijl het gebruik wel blijf stijgen).
Er zullen ook forse investeringen nodig zijn om 4G-netwerken op te zetten. En met de veilingopbrengst van licenties voor spectrum in Duitsland en Spanje in het achterhoofd (respectievelijk 4,38 miljard euro en 1,65 miljard euro) is er ook reden om te stellen dat overheden flink wat geld uit de zakken van de operators kloppen, geld dat niet meer in de netwerken zelf gestopt kan worden. Dat de roamingtarieven steeds minder dienen als geldkoe voor bijvoorbeeld investeringen, mag met de steeds lagere drempels ook duidelijk zijn. Hadden de mobiele operators hier overigens meer durf getoond met verlagingen in fruil voor meer gebruik van mobiele data buiten de landsgrenzen, dan hadden Kroes en co. nu minder recht van spreken.
Het is jammer dat de Vodafone-CEO zichzelf en mogelijk de hele telecombranche bepaald niet heeft geholpen met zijn uitspraken. Los van de vraag of men wel of niet jarenlang veel te veel en veel te gemakkelijk aan hun klanten heeft verdiend, de uitdagingen waar de mobiele telecomsector voor staat, zijn reëel. Kroes’ rechtlijnigheid (‘Ik sta aan de kant van de Vodafone-klanten) lijkt soms wel erg rigide. Ze zal nu zeker niet genegen zijn om tot een genuanceerder tijdpad te komen waarin mobiele operators makkelijker hun uitdagingen op kunnen pakken.
