De Europese Unie en de VS zijn dichtbij een overeenkomst over het beschermen van persoonlijke data die wordt gedeeld voor opsporingsdoeleinden zoals onderzoek naar terrorisme. Dat stellen drie bronnen bekend met de materie tegenover Reuters. De onderhandelingen over dit onderwerp lopen al sinds 2011. Het betreft een paraplu-overeenkomst die moet dienen ter bescherming van alle persoonlijke gegevens die tussen opsporingsdiensten en juridische instanties van EU-landen en de VS worden uitgewisseld, evenals tussen ondernemingen en opsporingsdiensten.
De gesprekken over de databescherming duurden onder meer zo lang omdat EU-burgers die niet in de VS wonen niet het recht hebben om naar een Amerikaanse rechter te stappen wanneer zij menen dat hun gegevens misbruikt worden. Amerikaanse burgers hebben dit recht wel in EU-landen. EU-vertegenwoordigers hebben diverse malen benadrukt dat er eerst sprake moet zijn van een dergelijke mogelijkheid aan beide zijden voordat een overeenkomst wordt getekend. De bescherming van data van EU-burgers en bedrijven is daarnaast een pijnpunt geworden sinds in 2013 bekend werd dat Amerikaanse opsporingsdiensten al jaren op grote schaal communicatieverkeer aftappen en afluisteren.
Nu een Amerikaanse politicus in maart een initiatiefwetsvoorstel heeft ingediend – de Judicial Redress Act – om Amerikaanse bondgenoten het recht te geven in de VS over datamisbruik naar de rechter te stappen, lijkt volgens eerdergenoemde bronnen de eindstreep in zicht. Het Amerikaanse parlement (Senaat en Huis van Afgevaardigden) moet het wetsvoorstel dan nog wel eerst goedkeuren. Naar verwachting wordt er tijdens de eerstvolgende ontmoeting tussen vertegenwoordigers van de VS en de EU over de databeschermingsdeal een voorlopige eindtekst voorgelegd. De Europese Commissie heeft aangegeven het liefst nog voor de zomer de overeenkomst te willen afronden.
