VIP's zoals politici, beroemdheden en journalisten kunnen worden vrijgesteld van het contentmoderatiebeleid van Facebook, volgens documenten die door de Wall Street Journal zijn ingezien. De krant zegt dat sommige mensen op het sociale netwerk op de 'witte lijst' lijken te staan en daarmee niet zijn onderworpen aan dezelfde beperkingen of handhaving bij het plaatsen van aanstootgevend materiaal.
Het programma staat bekend als 'cross check', of XCheck, blijkt uit de interne documenten van Facebook. Het was aanvankelijk bedoeld als kwaliteitscontrolemaatregel voor acties tegen spraakmakende accounts. Het is echter uitgegroeid tot miljoenen VIP-gebruikers, die worden afgeschermd van het normale handhavingsproces van het bedrijf, aldus het rapport. Sommige gebruikers worden immuun gemaakt voor handhavingsacties, terwijl anderen regelovertredend materiaal mogen plaatsen in afwachting van beoordelingen van Facebook-medewerkers, die vaak nooit komen.
Voorbeelden van aanstootgevend materiaal dat door VIP's geplaatst is, zijn onder meer valse beweringen dat vaccins dodelijk zijn, dat Hillary Clinton 'pedofiele kringen' verdoezelde en dat de toenmalige president Donald Trump alle asielzoekers 'dieren' noemde, volgens de documenten. Voetballer Neymar mocht naaktfoto's plaatsen van een vrouw die hem van verkrachting had beschuldigd aan tientallen miljoenen van zijn fans voordat de inhoud door Facebook werd verwijderd.
Uit een interne review uit 2019 van Facebooks whitelisting-praktijken blijkt dat VIP-favoritisme zowel wijdverbreid als 'niet publiekelijk verdedigbaar' was. De acties van het bedrijf zouden 'een vertrouwensbreuk' zijn en het document voegde daaraan toe: "In tegenstelling tot de rest van onze gemeenschap, kunnen deze mensen ons beleid schenden zonder enige gevolgen."
Desondanks groeide XCheck uit tot minstens 5,8 miljoen gebruikers in 2020, blijkt uit de documenten. In juni van dit jaar vertelde Facebook zijn Oversight Board schriftelijk dat zijn systeem voor high-profile-gebruikers werd gebruikt in "een klein aantal beslissingen".
Facebook-woordvoerder Andy Stone zegt dat de kritiek op XCheck terecht is en dat het bedrijf werkt aan het geleidelijk afschaffen van de witte lijst. Hij zegt dat Facebook correct is geweest in zijn communicatie met het Oversight Board. "Veel van dit interne materiaal is verouderde informatie die bij elkaar is geraapt om een verhaal te creëren dat het belangrijkste punt verdoezelt: Facebook heeft zelf de problemen met XCheck geïdentificeerd en heeft eraan gewerkt om ze aan te pakken", aldus Stone.
