Een nieuw wetsvoorstel geeft inlichtingendiensten AIVD en MIVD tijdelijk ruimere bevoegdheden, melden bronnen aan de NOS. Het kabinet wil de diensten meer bewegingsvrijheid geven om te reageren op offensieve cyberprogramma’s van andere landen.
Een woordvoerder van het ministerie van BZK zegt tegen de NOS dat de wet niet bedoeld om de diensten meer bevoegdheden te geven, maar om ze "meer armslag te geven om bestaande bevoegdheden in te zetten".
Het wetsvoorstel is besproken in de ministerraad, maar het is nog niet klaar voor behandeling in de Tweede Kamer. De toezichthouders op de inlichtingendiensten moeten nog een inhoudelijke reactie geven.
Mogelijk minder toetsing op inzet van hacktools
Volgens de NOS wil het kabinet de drempel verlagen voor de inzet van bepaalde bevoegdheden. De AIVD en MIVD hebben de wettelijke mogelijkheid gekregen om ‘terug te hacken’, om buitenlandse computersystemen binnen te dringen.
Deze bevoegdheid in de Wiv is omstreden. De Nederlandse bevolking heeft in 2018 in een referendum de wet afgewezen. De overheid heeft de Wet op de Inlichtingen- en veiligheidsdiensten toch ingevoerd, maar toezicht door een onafhankelijke toetsingscommissie ingesteld.
De diensten moeten per actie om advies vragen als ze hun hackersgereedschap willen inzetten, dus voor elke computer. Het wetsvoorstel lijkt te beogen dat deze toetsing wordt ingeperkt tot een advies over een heel programma.
Wet inlichtingendiensten nog niet geëvalueerd
Deze toetsingscommissie heeft begin 2021 de eerste evaluatie geschreven. De evaluatiecommissie adviseerde strengere waarborgen en beter toezicht, terwijl op andere punten het toezicht juist zou worden versoepeld.
Het demissionaire kabinet heeft de conclusies en aanbevelingen nog niet verwerkt, want het hele onderwerp is controversieel verklaard – bevroren tijdens de formatie dus.
