De Consumentenbond en 17 andere Europese consumentenorganisaties hebben samen een klacht ingediend tegen TikTok. Volgens de organisaties misleidt het videoplatform zijn gebruikers, hanteert het onduidelijke en oneerlijke voorwaarden en beschermt het kinderen onvoldoende tegen advertenties en ongepaste inhoud. Ze willen dat de toezichthouders ingrijpen.
De organisaties zijn niet te spreken over de voorwaarde die TikTok het recht geeft om zonder vergoeding video’s van gebruikers te hergebruiken, te verspreiden en te reproduceren. Sandra Molenaar, directeur Consumentenbond: "TikTok kan zich niet zomaar de rechten van gemaakte video’s toe-eigenen. Die rechten liggen bij de makers en dat moet zo blijven."
Kinderen en tieners niet genoeg beschermd
Ook zijn de organisaties van mening dat kinderen en tieners niet genoeg beschermd worden tegen verborgen advertenties en schadelijke inhoud. Zo dagen populaire influencers hun vaak jonge volgers uit om content te creëren rondom specifieke producten. Maar voor de gebruikers die aan de uitdagingen meedoen, is meestal niet duidelijk dat dit een commercieel doel heeft en eigenlijk bedoeld is om te adverteren.
"TikTok houdt er veel te weinig rekening mee dat zijn doelgroep voornamelijk uit kinderen bestaat", vindt Molenaar. "Het gebruikt kinderen schaamteloos als billboards en het laat na video’s af te schermen die ongeschikt zijn voor deze jonge doelgroep."
TikTok is de laatste tijd vaker in opspraak. In Italië heeft de toezichthouder het social media-bedrijf onlangs gedwongen de leeftijd van gebruikers te checken, nadat een tienjarig meisje dood gevonden werd in Palermo, vermoedelijk nadat zij had meegedaan aan de blackout-challenge. Daarin roepen TikTok-gebruikers elkaar op om zich te verwurgen om een black-out te ervaren.
TikTok is sinds eind 2018 hard gegroeid in Europa en in Nederland. Uit het onlangs verschenen Dutch Apps Market-rapport van Telecompaper over het vierde kwartaal van 2020 blijkt dat TikTok een zogenaamde 'installed base' van 16 procent kent in Nederland. Dat is over alle leeftijden bekeken. Het zijn vooral jongeren die gebruik maken van TikTok. In de leeftijdscategorie 16-24 jaar ligt de installed base van TikTok momenteel op 54 procent.
