De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft de digitale economie benoemd als een van de prioriteiten op de agenda in 2018 en 2019. Dat blijkt uit het Signaal, een jaarlijkse inventarisatie van markten en taken voor de toezichthouder. De snelle digitalisering van markten biedt kansen en uitdagingen. Digitalisering biedt grote voordelen en kansen voor consumenten en ondernemingen, maar er zijn ook risico’s voor misbruik van marktmacht of potentieel nadelige effecten van geavanceerde software in websites.
ACM heeft in februari een position paper gepubliceerd met een aantal afwegingen. De ACM roept de politiek op na te denken over nieuwe kaders voor deze snelle ontwikkelingen en een antwoord te bedenken op de risico’s van marktmacht en misbruik daarvan. De rol van internetbedrijven en platforms wordt steeds groter. Dat geldt voor Amerikaanse bedrijven, maar ACM noemt in de Signaal ook drie platforms van Nederlandse bodem: Booking.com, Bol.com en Thuisbezorgd.nl. Deze dienstverleners kunnen zeer snel groeien door investeringen, netwerkeffecten, schaalvoordelen of technologische innovaties.
De rol van het algoritme wordt steeds belangrijker. In steeds meer platforms worden automatische beslissingen genomen door computers, op een manier die niet of niet altijd helder is. Zo zouden zelflerende algoritmes kunnen gaan samenspannen en kartels vormen. Ook ziet de ACM risico’s wanneer consumenten op basis van de over hen vergaarde gegevens individueel een selectief aanbod of andere prijs te zien krijgen dan anderen. De wenselijkheid hiervan is een politieke afweging.
De kansen van digitalisering zijn mogelijk ook gebaat bij regels dat waardevolle databronnen/Big Data breder beschikbaar komt. De toezichthouder adviseert breed te inventariseren of die waardevolle gegevens bestaan. Vervolgens is de afweging of bedrijven vrijwillig data kunnen delen of dat het beter is om dit te verplichten.
Deze inventarisatie moet dan ook worden opgevat als een signaal aan de beleidsmakers en de verantwoordelijken in kabinet en Tweede Kamer. De ACM kan geen beleid ontwikkelen, omdat het daar geen bevoegdheden heeft. Zij kan wel wijzen op de bredere context van ontwikkelingen in de markt.
