Het kabinet is het eens met de voorwaarden die de Europese Commissie heeft gesteld aan de overname van Ziggo door Liberty Global, maar is wel teleurgesteld dat de kabel niet wordt geopend. Dat schrijft minister Henk Kamp in een lange Kamerbrief waarmee hij reageert op een aantal vragen van leden van de Tweede Kamer over het kabinetsstandpunt inzake de overname.
Volgens Kamp heeft de EC voldoende oog gehad voor de verschillende gevolgen van de fusie tussen de twee kabelaanbieders. Hij kan de argumentatie volgen en noemt het begrijpelijk hoe de Commissie tot deze toetsing en dit besluit gekomen is. De situatie op de wholesalemarkt voor tv-zenders was aanleiding tot maatregelen. EZ steunt die.
Wel noemt Kamp het teleurstellend dat de Commissie openstelling van het kabelnetwerk niet verplicht stelt. Het kabinet staat verplichte openstelling van het kabelnetwerk voor.
De Europese Commissie gaf na een in mei begonnen onderzoek op 10 oktober onder voorwaarden zijn goedkeuring aan het samengaan van kabelaanbieders Ziggo en UPC tot één landelijke aanbieder van communicatiediensten. Als belangrijkste voorwaarde werd gesteld dat Film1 wordt verkocht. De Commissie is bezorgd dat nieuwe eigenaar Liberty Global anders te veel inkoopmacht zou krijgen op het gebied van premium tv-content en betaalzenders. Een tweede voorwaarde is dat UPC en Ziggo alle restricties laten vallen die er nu nog bestaan voor het aanbieden van OTT-content. Liberty Global heeft alle voorwaarden geaccepteerd.
De Europese Commissie heeft aandacht besteed aan de gevolgen van de overname aan de inkoopkant, de markt waar kabelbedrijven met programma-aanbieders onderhandelen over de inkoop van programma’s en de doorgifte van zenders. Daarbij heeft de Europese Commissie volgens Kamp laten zien oog te hebben voor de wijze waarop de interneteconomie innovatie in de levering van AV-diensten mogelijk maakt. Het kabinet vindt het van groot belang dat de levering van diensten via het internet ongehinderd kan plaatsvinden en dat programma-aanbieders, die sterk afhankelijk zijn van de netwerken van Ziggo en UPC, ongehinderd over het internet kunnen concurreren met de traditionele tv-diensten die via het kabelnetwerk worden geleverd. De voorwaarden van de EC zorgen er voor dat het nieuwe Ziggo de komende jaren geen belemmeringen kan opwerpen op genoemde gebieden, aldus de minister.
Teleurstelling over EC-besluit regulering kabel
Het kabinet vindt het, hoewel begrijpelijk gezien de wijze van toetsing door de Europese Commissie, teleurstellend dat de Commissie geen toegangsvoorwaarden aan de overname heeft verbonden die concurrentie op internet, televisie en telefonie over het kabelnetwerk mogelijk maakt. De Nederlandse toezichthouder ACM heeft deze zienswijze overgenomen in zijn conceptbesluit voor regulering van de markten voor DSL, glasvezel en kabel. KPN moet zijn netwerken blijven openstellen voor concurrerende aanbieders van communicatie- en contentdiensten, Ziggo/UPC hoeft dat niet. Regulering van ontbundelde toegang (ULL) krijgt voorrang en dit zou technisch gezien niet mogelijk zijn op het netwerk van kabelaanbieders maar wel op het kopernetwerk van KPN.
De ACM heeft nu geconcludeerd dat onder de huidige marktomstandigheden toegangsregulering op de netwerken van Ziggo en UPC op grond van haar bevoegdheden niet mogelijk is. De ACM stelt dat KPN en Ziggo een vergelijkbare positie hebben op de internetmarkt, maar dat KPN nog steeds beschikt over een machtspositie op de zakelijke markten. De netwerken van KPN en Ziggo zijn echter te verschillend, waardoor gelijke regulering niet mogelijk is. Na consultatie van het conceptbesluit volgt beoordeling door de EC en Europese toezichthouder Berec. De ACM verwacht in het voorjaar van 2015 een definitief besluit bekend te kunnen maken.
Het kabinet vindt dat twee landelijke netwerken onvoldoende concurrentiekracht bieden en vindt het wenselijk dat ook het kabelnetwerk gereguleerd wordt op basis van verplichte openstelling, net zoals bij KPN. Dit geeft alternatieve aanbieders meer mogelijkheden om uit toegangsvormen te kiezen en geeft KPN en Ziggo/UPC dezelfde prikkels en beperkingen. Daarvoor is echter aanpassing nodig van het huidige EU ex-ante marktreguleringskader. Dit kader is nu nog gericht op regulering van één sterke partij (de incumbent). 'Het huidig kader kent weliswaar de mogelijkheid om twee partijen te reguleren wanneer deze beschikken over gezamenlijke marktmacht. Het begrip gezamenlijke marktmacht is echter nog niet eerder succesvol toegepast als basis voor toegangsregulering in de vaste telecommunicatiemarkt.'
Lat voor regulering moet omlaag
Nederland wil in de EU medestanders vinden voor het standpunt dat de lat voor het reguleren van beide netwerken lager moet liggen. Zo wordt het makkelijker om twee partijen te reguleren. Kamp stelt ook bij de nieuwe digitale Commissaris, de Duitser Oettinger, aandacht te vragen voor de vraag of het EU-kader voldoende is toegerust om concurrentie te waarborgen in convergerende telecommunicatiemarkten zoals in Nederland.
Omdat aanpassing van het EU marktreguleringskader jaren in beslag zal nemen, lijkt er nu geen andere regulering mogelijk dan wat de ACM in zijn conceptbesluit heeft voorgesteld, stelt Kamp. 'De ACM zal de marktontwikkelingen nauwlettend volgen en kan, wanneer daartoe aanleiding is, opnieuw bekijken of regulering van Ziggo noodzakelijk is. Ik heb de ACM verzocht om mij een jaar nadat zij een definitief besluit heeft genomen, te informeren over de marktontwikkelingen in de verschillende telecommunicatiemarkten.'
