Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wil met een spoedwet mogelijk maken om telecomgegevens te gebruiken voor het volgen van de Covid-19 uitbraak. Met een strikte beperking en doelbinding wil het kabinet de bezwaren ondervangen die kleven aan de methode. De spoedwet gaat eerst naar de Raad van State voor advies en dan naar de Tweede Kamer.
Minister Hugo de Jonge van VWS noemt de gegevens voor opsporing in een nieuwe brief over Covid-19. Daarin wordt gesteld dat de gegevens op zichzelf niet de epidemie beschrijven, maar wel snelle informatie opleveren. Het doel is dus uitsluitend het versterken van het vroegtijdig signaleren van nieuwe oplevingen van het virus. Het kabinet is met het RIVM van mening dat geaggregeerde data afkomstig uit de mobiele telecomnetwerken daarvoor waardevol kunnen zijn.
Wijziging Telecommunicatiewet
Een tijdelijke wijziging van de Telecommunicatiewet moet de noodzakelijke wettelijke grondslag leggen voor het verwerken van locatie- en verkeersgegevens ten behoeve van het verstrekken van de gewenste statistische informatie aan het RIVM.
Het gaat het RIVM daarbij nadrukkelijk niet om het volgen van personen, maar om het verkrijgen van een geaggregeerd beeld van verplaatsingen op bevolkingsniveau. Het wetsvoorstel zal zich dan ook uitsluitend richten op het verstrekken van tellingen van het aantal personen - afgeleid uit de aantallen in de gemeente aanwezige mobiele telefoons- dat per uur in een gemeente aanwezig is. Op basis van deze gegevens kan het RIVM dagelijks statistisch in beeld brengen hoe de mobiliteit zich de voorgaande dag heeft ontwikkeld. Zo kan het RIVM sneller inspelen op actuele ontwikkelingen dan nu het geval is.
Traceer-app nog niet rond
Met een 'appathon' wilde het ministerie onder hoge tijdsdruk een app ontwikkelen die niet alleen data verzamelt, maar ook mensen waarschuwt. Om allerlei redenen bleek dat een brug te ver, maar de bouw van een app is niet van de baan. Eind mei moet er een proof-of-concept app beschikbaar zijn waarmee bron- en contactonderzoek door GGD's ondersteund kan worden.
De Autoriteit Persoonsgegevens heeft uitgelegd waarom de eerder gevraagde maatregelen niet verenigbaar zijn met de Telecommunicatiewet, en daarbij ook geadviseerd wat het kabinet zou moeten doen om de AP tevreden te stellen. De AP doet opnieuw onderzoek.
Het wetsvoorstel zal volgens minister De Jonge nadrukkelijk geen basis bieden voor het verwerken van informatie ten behoeve van andere doeleinden dan de wettelijke taak van het RIVM. Daarmee is uitgesloten dat informatie wordt ingezet voor doeleinden zoals opsporing, vervolging of het tegengaan van samenscholingen.
