De Belastingdienst zag in de periode van de coronacrisis het aantal meldingen van (pogingen tot) phishing-fraude verveelvoudigen. Volgens Henk Hendriks, directeur bij de Belastingdienst, was er sprake van een sterke stijging van gemiddeld 2.000 meldingen per week naar 10.000 tot 12.000 meldingen. Dat vertelt Hendriks tegenover de NOS. Inmiddels is het aantal meldingen gedaald naar 4.000-6.000 op weekbasis.
Bij phishing-fraude krijgt iemand een e-mail, sms-bericht of WhatsApp-bericht over bijvoorbeeld een betalingsachterstand die direct voldaan moet worden. De Belastingdienst waarschuwt al langer dat het nooit op deze wijze over achterstanden communiceert. De Belastingdienst probeert volgens Hendriks zoveel mogelijk frauduleuze domeinnamen te blokkeren, maar "het is dweilen met de kraan open."
Hendriks vermoedt dat de groei van het aantal phishing-meldingen te maken heeft met cybercriminelen die proberen te profiteren van de toegenomen online aanwezigheid van Nederlanders sinds de start van de lockdownmaatregelen in Nederland afgelopen maart. Het is niet bekend hoeveel mensen ook financiële schade hebben opgelopen als gevolg van een succesvolle phishing-poging. Vorig jaar was er al een verdubbeling van financiële schade bij internetbankieren door phishing.
Fraudehelpdesk: veel meer WhatsApp-fraude
Volgens de website Fraudehelpdesk is in ieder geval het misleiden van mensen via WhatsApp-fraude sinds de start van de coronacrisis in zijn algemeenheid enorm toegenomen. Vaak doet iemand zich dan voor als een bekende die snel geld nodig heeft. In maart waren er 650 meldingen, in april meer dan 1.000. In de eerste vier maanden van 2020 kwamen bij Fraudehelpdesk ruim 3.500 meldingen binnen van WhatsApp-fraude, tegen 2.663 in heel 2019.
Ook zijn ouderen steeds vaker het slachtoffer van een succesvolle fraudepoging. Waar in 2019 nog 12 procent van de melders boven de 65 jaar was, in 2020 is dit tot nu toe 25 procent. Uit een enquête van ouderenbond ANBO blijkt dat een derde van de respondenten die voor de crisis niet online was, dat nu wel is. Reden is een vervanging van het weggevallen fysieke contact als gevolg van lockdown-maatregelen.
Liane den Haan, directeur van ouderenorganisatie ANBO, vermoedt dat er een relatie is tussen het sterk gestegen gebruik van social media door senioren en de gestegen phishing-meldingen door deze groep. Elk jaar is er wel een piek rond de aangifte van de inkomstenbelasting, maar die is dit jaar meer dan twee keer zo groot als voorgaande jaren.
