Het ministerie van EZK volgt de ontwikkelingen rondom 5G en staatsveiligheid op de voet. Dat schrijft staatssecretaris Keijzer in antwoord op schriftelijke vragen van de VVD in de Tweede Kamer. Het Britse parlement is ervan overtuigd dat Huawei nauwe banden heeft met de Chinese regering. VVD-lid Arne Weverling wil weten naar aanleiding van berichtgeving bij Telecompaper hoe Nederland aankijkt tegen de analyse uit het VK.
Keijzer meldt de berichten en het rapport uit het Lagerhuis te kennen, maar geeft geen reactie op het Britse rapport en benadrukt in plaats daarvan dat Nederland een eigenstandige afweging maakt. Informatie wordt in een structureel proces gedeeld met telecomaanbieders om risicoanalyses te maken.
5G-beleid in voorbereiding
In december 2019 is het Besluit veiligheid en integriteit telecommunicatie in werking getreden. Op dit moment wordt nog gewerkt aan de ministeriële regeling, met daarin technische en organisatorische beveiligingsmaatregelen. Die regeling wordt geschreven door EZK, TNO, Agentschap Telecom, het ministerie van Justitie en Veiligheid, de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, en de sector zelf.
Op basis van het Bvit komen er beschikkingen, waarin staat dat bepaalde leveranciers moeten worden vervangen in de kritieke onderdelen van het netwerk. Momenteel worden deze beschikkingen voorbereid, schrijft Keijzer.
Het Bvit geeft de Staat in beginsel de mogelijkheid om leveranciers te verbieden, al ligt de lat wel hoog om dat te doen. Het parlement krijgt van EZK overigens niet de informatie waar het om vraagt: het blijft geheim welke onderdelen van het netwerk als ‘kritiek’ worden aangemerkt, staat in de consultatieversie van de regeling. Ook de namen van bedrijven zullen niet worden genoemd. De voorlopige planning is dat de maatregelen over twee jaar in gaan, oktober 2022.
Economisch speelveld EU-China
Weverling vraagt ook of het klopt dat Huawei de afgelopen drie jaar miljarden dollars aan subsidie heeft ontvangen om een dominante leverancier te worden, en of het klopt dat veel van de werknemers ook voor de Chinese regering werken. Wederom vermijdt het ministerie om bedrijven bij naam te noemen.
Het kabinet weet dat de Chinese overheid nauw betrokken is bij het Chinese bedrijfsleven, zowel via staatsbedrijven als private bedrijven. “Chinese bedrijven, waaronder in de telecomsector, kunnen vaak aanspraak maken op ruimhartige staatssubsidies, kunstmatig goedkope kredieten van staatsbanken, belastingvoordelen en een grotendeels afgeschermde binnenlandse markt. Hierdoor is er geen sprake van een gelijk speelveld voor Chinese en buitenlandse bedrijven.”
Om die reden zet het kabinet zowel bilateraal als in EU-verband in op gelijkwaardigheid, wederkerigheid en onafhankelijkheid in de economische betrekkingen met China. Daarnaast ziet de regering dat Westerse landen dreigen achter te lopen op het gebied van nieuwe sleuteltechnologieën (zoals 5G en AI) en dat technologie in toenemende mate verknoopt raakt met nationale veiligheidsrisico’s. Ook daar is meer samenwerking gewenst.
