Mobiele operators houden zich aan de Gedragscode ‘Transparantie Mobiel Datagebruik’. Vrijwel alle in de gedragscode genoemde maatregelen zijn doorgevoerd door de betrokken operators. Dat blijkt uit een evaluatie door het Ministerie van EZ van de Gedragscode ‘Transparantie Mobiel Datagebruik’, schrijft minister Henk Kamp van Economische Zaken in een brief aan de Tweede Kamer.
De op 7 mei aangekondigde evaluatie is volgens EZ-minister Kamp uitgevoerd in samenwerking met de mobiele aanbieders die de gedragscode hebben opgesteld. Bureau Kwink heeft in opdracht van EZ in kaart gebracht of de maatregelen uit de Gedragscode zijn ingevoerd en in hoeverre deze maatregelen effect hebben gehad. Kamp heeft het evaluatierapport aan de Tweede Kamer aangeboden. Volgens de minister hebben mobiele aanbieders ook aanvullende maatregelen genomen om te hoge mobiele-datarekeningen te voorkomen. Hij meent dat de zelfregulering werkt en dat het niet nodig is om deze weg te verlaten.
KPN, Vodafone, T-Mobile en Tele2 hebben in juli 2012 gezamenlijk afspraken gemaakt om onverwacht hoge rekeningen als gevolg van mobiel datagebruik te voorkomen door beter inzicht te verschaffen in het dataverbruik. Dit resulteerde in de genoemde gedragscode. Voornaamste doel van de code is om consumenten goed voor te lichten over het meest geschikte abonnement voor zijn datagebruik en om instrumenten aan te reiken die onverwacht hoge rekeningen (bill shocks) moeten voorkomen.
De meeste voorgestelde maatregelen zijn doorgevoerd, aldus het rapport. Mobiele aanbieders informeren consumenten één of meerdere keren proactief over het datagebruik via meldingen zoals per sms. Verder bieden zij consumenten instrumenten zoals apps, of berekeningsmethoden op hun eigen website waarmee consumenten zelf het datagebruik tussentijds kunnen monitoren. Het blijkt dat wel dat aanbieders consumenten niet altijd informeren over de mate waarin het tussentijds geboden inzicht in datagebruik of tegoed, actueel (‘real-time’) is.
De maatregelen uit de gedragscode dragen volgens Kamp bij aan het voorkomen van bill shocks. Het rapport stelt verder dat het risico op een bill shock nihil is bij steeds vaker genomen aanvullende maatregelen internetblokkade of een zogeheten speedstepdown. Bij speedstepdown wordt na het overschrijden van de databundel de internetsnelheid verlaagd en zijn er geen buitenbundelkosten. Deze abonnementsvormen leiden tot een zichtbare verlaging van het aantal klachten over de facturen.
Hoewel in het rapport gesproken wordt over een positieve tendens, worden nog niet alle bill shocks voorkomen. In een enquête stelt drie procent van 1600 respondenten dat zij onverwacht een heel hoge rekening heeft ontvangen voor mobiel datagebruik in Nederland. Per kwartaal worden circa 50 klachten bij ConsuWijzer ingediend over mobiel datagebruik in Nederland.
Het blijkt vooral dat men zich niet altijd of onvoldoende bewust is van dataverbruik. Vooral consumenten zonder aparte databundel denken vaak dat zij bij mobiel internetgebruik alleen WiFi gebruiken. Als consumenten wel een databundel afneemt, kan een combinatie van factoren tot bill shocks leiden, zoals doordat aanbieders geen notificatie hoeven te sturen bij het bereiken van de datalimiet (100%-notificatie) en notificaties – om technische redenen - niet altijd een actueel beeld weergeven. ‘In deze gevallen kan de situatie zich voordoen dat de consument veronderstelde dat hij nog data binnen de bundel aan het verbruiken was terwijl er sprake was van buiten-de-bundel-gebruik.
Het rapport komt ook met enkele aanbevelingen. Zo kan het standaard uitschakelen van datagebruik bij abonnementen zonder databundel veel problemen voorkomen, omdat het risico van te hoge rekeningen bij deze abonnementen het grootst is. Dit zou overigens bij de meeste nieuwe abonnementen al doorgevoerd zijn. Verder wordt voorgesteld om zo mogelijk bij meldingen altijd het actuele datagebruik weer te geven, om standaard bij het bereiken van de limiet een melding te versturen en om actief te communiceren naar klanten dat notificaties niet altijd tijdig (kunnen) worden verstuurd. Kamp schrijft dat hij met de betrokken mobiele aanbieders zal overleggen over het verder doorvoeren van deze maatregelen.
