De kogel is door de kerk. Wie een toestel krijgt geleverd en deze in maandelijkse kosten terugbetaalt, neemt een financiële dienst af die onder de Wet op het consumentenkrediet valt. Naast dat er apart duidelijk moet worden aangeven hoeveel een consument voor zijn toestellening betaald, moet ook de zin "Let op. Geld lenen kost geld." gemeld worden.
Vanwege de enorme schaal waarop abonnementen met toestel worden verkocht door operators, is deze regeling niet eenvoudig te realiseren. Achter de schermen zijn operators in gesprek met de overheid om dit allemaal te regelen. Hoe de uitwerking eruit moet zien, is dan ook nog niet bekend. Wij kijken wat voor invloed de wet zou kunnen hebben op de markt als hij nu van kracht gaat.
Dat betekent dat de zogenaamde gesubsidieerde abonnementen verleden tijd zijn en er dus enkel nog sim-only overblijft. Daarbij zal de klant voor een apart maandbedrag of een grotere eenmalig bedrag een toestel kunnen aanschaffen. Dit model heeft als voordeel dat een consument alle onderdelen van zijn kosten onder de loep kan nemen en kan vergelijken. Daarmee is ook concurrentie op de prijzen van toestellen mogelijk.
Impact op de huidige abonnementen
Welke aanbieders zijn er op dit moment in sim-only? Dat zijn voornamelijk Simpel (goedkoop), Hollandsnieuwe (goede voorwaarden) en Ben (merkbeleving). Het lijkt een onrealistische stap voor bijvoorbeeld KPN om zijn prijzen zodanig te verlagen dat het concurreert met Simpel. Op de no frills markt draait bijna alles om tarieven en niet om services. Toch moet er wel goed nagedacht worden hoe een operator zich gaat positioneren als de wet van kracht is. Om een hogere prijs te rechtvaardigen, moet de provider de indruk wekken dat hij meer kan bieden dan een goedkope sim-only provider.
De operators hebben echter wat troeven achter de hand om geen no-frills sim-only tarieven te hoeven hanteren. Denk aan naamsbekendheid, servicekanalen, winkels, helpdesk, snelheid, quad play offers, korting op toestellening etc. Een deel van de klanten zal dergelijke aspecten meer waarderen dan bodemtarieven.
Als deze wet morgen van toepassing zou zijn, zouden KPN en Vodafone waarschijnlijk de meeste problemen hebben. Als zij abrupt de toestelfinanciering zouden moeten loskoppelen van het abonnement, zullen veel pakketten een slechte score behalen op vergelijkingswebsites. Vooral in de sim-only markt is het belangrijk om een zo passend mogelijk abonnement samen te stellen en de kosten zo laag mogelijk te houden. Het huidige aanbod van KPN kent bijvoorbeeld veel abonnementsvormen met onbeperkt bellen, maar daar moet wel voor betaald worden.
In het kader van transparantie, waarin deze wet moet worden gezien, is de consument ook gebaat zijn bij een inzichtelijke verdeling in de kosten van de abonnementen zelf. De Alles-in-een pakketten van Vodafone en KPN, in combinatie met een toestel, hebben het de afgelopen periode goed gedaan. T-Mobile biedt juist meer flexibiliteit in het samenstellen van abonnementen, maar deed het slechter. Maar daar zijn meerdere verklaringen voor mogelijk. Wellicht hebben KPN en Vodafone in die periode betere marketing bedreven.
Toch zal de volgende stap zijn dat de consument niet alleen meer inzicht in de toestelkosten wil, maar ook in elk onderdeel van zijn totaalpakket. Hij wil weten welk percentage van zijn bedrag naar welk onderdeel gaat.
Het ligt voor de hand dat de voorwaarden weer een grotere rol gaan spelen in de concurrentie. Om onderscheidend te zijn moeten de premiummerken naar dit onderdeel kijken. Dat kan door flexibeler contracteren, extra diensten en mogelijkheden of door gewoon het tegoed weer langer houdbaar te maken. Eventueel kunnen er bundels à la FreedomPop verkocht worden om de voorwaarden te verbeteren. Er zijn knoppen genoeg waaraan gedraaid kan worden om uniek te zijn of te blijven.
Impact op de toestel markt
De transparantie van de toestelkosten vormt op zichzelf ook een mogelijkheid. De vergelijkingssites zullen inzichtelijk maken bij welke operator een toestel aantrekkelijk is. Het draait dan dus om de purchasing power van een operator. De tweedehandsmarkt zal een impuls krijgen en wellicht zullen er weer meer toestellen van operators onder eigen merk verschijnen. De MNO's zullen wellicht kiezen voor high-end toestellen voor het premiummerk en mid- en low-end voor de eigen no-frills merken.
De wijzigingen hebben ook impact op de verkoopstrategieën van de toestelmakers. Deze zullen wellicht zelf de promotie en verkoop ter hand nemen om de concurrentie aan te gaan. Het ligt voor de hand dat bijvoorbeeld Chinese smartphonemakers de markt op deze manier willen veroveren.
Operator wordt service verlener
Als deze wet erdoor komt, en dat vermoeden heeft Telecompaper, veroorzaakt het een verandering in het concurrentiepatroon van operators. Een mobiel abonnement, een financiële dienst, garantie en services zijn allemaal aspecten waarop verdiend kan worden. Er zullen ongetwijfeld creatieve ideeën ontstaan in de betalingsvoorwaarden van toestellen en/of abonnementen.
