Nokia heeft bekend gemaakt de merknaam Ovi te gaan schrappen. Het doel is om de diensten Ovi Store, Ovi Maps en Ovi Mail onder de unit Nokia Services te laten vallen. Eind 2012 moet de operatie zijn afgerond, maar uiteindelijk verandert er niets. Het gebruik van één naam is logischer, aldus Nokia in een verklaring.
De plotselinge verandering van naam heeft overigens niets van doen met de samenwerking met Microsoft. Althans, de samenwerking met de softwarereus wordt verder niet in de verklaring genoemd. Wel is het zo dat een aantal Nokia-diensten zal worden geïntegreerd in het Windows-platform waarmee Nokia en Microsoft naar verwachting volgend jaar grootschalig de markt willen bestormen. Alle neuzen moeten dus nu dezelfde kant op: Nokia’s hardware samen met zijn diensten op een platform dat vooralsnog het onderspit delft in de strijd der besturingssystemen.
Hardware, diensten en een OS (Symbian buiten beschouwing gelaten) is dus de drie-eenheid dat het klusje moet gaan klaren. Voor Nokia zijn diensten key. In 2008 maakte toenmalig Nokia-CEO Olli-Pekka Kallasvuo bekend Nokia te willen omvormen tot een organisatie dat het leveren van interndiensten tot prioriteit heeft. Hij voegde daar aan toe dat Google, Apple en Microsoft weliswaar geen traditionele concurrenten zijn maar wel dat het ‘krachten zijn waarmee rekening moest worden gehouden.’.
Welnu, met één traditionele concurrent minder is het speelveld overzichtelijker. Terwijl Apple als inmiddels gevestigde handsetleverancier nog steeds de scepter zwaait in het smartphonesegment, maakt Google grote stappen met zijn open source OS Android in datzelfde segment. Nokia zal ongetwijfeld met belangstelling kijken naar de bedrijfsmodellen van zijn kersverse concurrenten. Naar Apple omdat het erin slaagde vrijwel vanuit het niets een imperium in de smartphonemarkt wist op te bouwen en naar Google omdat het, ook vrijwel vanuit het niets, hetzelfde deed.
Apple werd daarbij geholpen door een eigen toestel uit te brengen dat elke andere handsetleverancier buiten spel zetten betreffende form factor en user interface. Apple koppelde een eigen OS aan de iPhone en loopt daardoor flink binnen, mede dankzij de dienst iTunes en zijn App Store. Google, internetbedrijf bij uitstek, ging de boer op met een gratis OS en charmeerde daarmee menig handsetleverancier. Android levert Google weliswaar geen geld op, maar de advertentiemodellen die het bedrijf op de plank heeft liggen, zullen dat zeer zeker doen. Daarnaast doet Google zelf weinig met eigen hardware waardoor het zich uitsluitend kan richten op diensten, die ook nog eens voor het merendeel gratis zijn.
Interessant detail is de ondergeschikte rol van de form factor anno 2011. Binnen een decennium is flink geëxperimenteerd met de vormgeving van een relatief klein apparaatje. Motorola zette de trend met zijn clamshell Razr in 2004, medio 2005 deed de slider-telefoon bij vrijwel alle bekende merken zijn intrede. Pas met de komst van de iPhone (2007) werd het touchscreen mainstream. Althans, voor bijna alle handsetproducenten. Nokia, toen nog ongewis van wat komen ging, liet die belangrijke ontwikkeling aan zich voorbij gaan. Niet vroeger dan eind 2008 kwam Nokia met een toestel voorzien van aanraakgevoelig scherm. Too little, too late, zou blijken.
Überhaupt, differentiëren op vormgeving voert niet meer de boventoon. Nokia is nooit voorloper geweest op dit vlak, maar stond eerder te boek als degelijk en betrouwbaar. Tenminste, als het ging om belfuncties. Nu voeren mobiele diensten de boventoon en daarin is Nokia duidelijk zoekende. Het Finse bedrijf heeft in Microsoft een belangrijke partner gevonden om zich op dit gebied te kunnen onderscheiden. “Dan kun je bijvoorbeeld denken aan business messaging, maar ook de integratie van zoekmachine Bing in Nokia Maps. Nokia en Microsoft zijn zeer compatible. De komende vijf à zes jaar kun je veel meer innovatie verwachten dan de afgelopen paar jaar”, zei Nokia-topman Victor Saeijs onlangs nog.
Nokia integreert dus zijn ge-rebrande dienstenaanbod in het Windows-platform. Mocht Windows Phone grote tractie in de markt krijgen, dan slaat Nokia (eindelijk) een grote slag met zijn software. Tenminste, waarschijnlijk groot genoeg om aansluiting te vinden bij Google, Apple en in de zakelijke markt bij ook RIM. Verder deed Nokia door de samenwerking met Microsoft het OS MeeGo van de hand en faseert het homegrown OS Symbian langzaam uit. Nokia heeft nu in feite drie paarden om op te wedden. Enerzijds is er de smartphonemarkt waarin Nokia, in tegenstelling tot de handsetmarkt van tien jaar geleden, zijn kansen heeft gemist. Anderzijds is er de snelgroeiende markt voor mobiele internetdiensten waarin de kaarten nog verre van zijn geschud, maar waarin wel haast is geboden.Verder is er de vertrouwde markt voor 'gewone' handsets, de markt voor low-end toestellen. Daarin is Nokia nog erg groot, maar tegelijkertijd moet worden opgemerkt dat het bedrijf inmiddels de hete adem in de nek voelt van lokale producenten, zoals in India en China.
Eind 2009 deed de destijds gedoodverfde nummer twee van Nokia, Anssi Vanjoki, de uitspraak dat Nokia zijn transformatieproces zou kunnen versnellen door zijn hardwaredivisie in de verkoop te zetten. Maar alles op zijn tijd: Nokia genoot nog steeds concurrentievoordeel van zijn wereldwijde distributienetwerk en het feit dat het nog 500 miljoen toestellen per jaar verscheepte.
Deze week werd opnieuw gehint op een mogelijke verkoop van Nokia’s handsetdivisie. Dit keer door Eldar Murtazin, hoofdredacteur van de technologiewebsite mobile-review.com. Nokia zou op korte termijn achter gesloten deuren in gesprek gaan met Microsoft. De uitkomst van deze gesprekken zou de verkoop van Nokia’s telefoondivisie aan Microsoft zijn. De overnamestrijd in de mobiele markt is hevig, getuige de overname van Skype voor 8,5 miljard dollardoor Microsoft. Voor Nokia zal Microsoft ongetwijfeld dieper in de buidel moeten tasten mocht het zover komen.
Het lijkt een onwaarschijnlijk scenario dat Nokia zijn handsetdivisie in de verkoop zal zetten, maar de Finnen hebben zich sinds de oprichting van het bedrijf zeer flexibel ten aanzien van veranderende marktomstandigheden getoond. Het is daarom niet ondenkbaar dat Nokia inziet dat het wegzetten van mobiele telefoons als cash cow over een aantal jaar geen keiharde realiteit meer zal zijn. In dat perspectief: beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald en in de voetsporen van die andere voormalig mobiele grootmacht, Motorola, treden.
