Door de gestage groei van smartphones en tablets neemt ook de bereidheid tot financiële transacties via een mobiel platform toe. De huidige trend is dat afrekenen op een mobiel apparaat geschiedt met een credit card of een online betaalsysteem zoals PayPal. Direct afrekenen via de mobiele provider, operator billing, is een fenomeen dat aan terrein wint.
Vodafone Nederland maakt het volgend jaar mogelijk apps die worden gekocht in Android Market af te rekenen via de telefoonrekening. Momenteel is dat bij de provider al mogelijk voor BlackBerry App World en Nokia Store voor Symbian. KPN liet in november weten operator billing ‘te onderzoeken’ naar aanleiding van een inventarisatie van de wensen van developers. Wat T-Mobile Nederland van plan is met operator billing, is nog onbekend.
Operator billing biedt kansen voor mobiele providers om mee te liften op het succes van apps. Momenteel is het app-ecosysteem vrijwel geheel in handen van de winkeleigenaren, in het bijzonder Apple (App Store) en Google (Android Market). Hoewel het aantal downloads, gratis en betaald, uit deze app stores in de miljarden lopen, heeft het betalingssysteem, de credit card, voor apps niet de voorkeur van de kopers. Dat blijkt uit een Vodafone-onderzoek dat in augustus werd gepubliceerd. Uit het onderzoek bleek dat consumenten twee keer zoveel apps kopen wanneer zij kunnen afrekenen via de telefoonrekening dan wanneer zij dit met de credit card doen.
De conclusie van een wat ouder onderzoek van Strategy Analytics uit 2010 laat dezelfde uitkomst zien: klanten betalen liever via de mobiele provider dan via de credit card. In West-Europa gaf in de survey 40 procent aan via de mobiele provider te willen betalen tegenover 15 procent die dit met de credit card zou willen doen.
Daarvoor valt veel te zeggen. Voor consumenten is operator billing en niet-disruptieve methode waarmee via een one click process de aankoop kan worden voltooid. Dat proces maakt het weggeven van credit card gegevens in één klap overbodig. Een dergelijk mechanisme maakt de koper ook minder vatbaar voor credit card fraude en in het geval van misverstanden ten aanzien van aankopen in een app store, zoals teruggave van het aankoopgeld, kunnen klanten terecht bij de eigen mobiele provider.
Echter, tegenover de (internationale) onderzoek die operator billing tegenover betalingen met een credit card plaatsen, staat een recent onderzoek onder duizend jongeren dat in Nederland is gehouden door het marktonderzoeksbureau Trendbox.
Nederlandse jongeren tussen de 16 en 24 jaar kopen meer dan wie ook regelmatig spullen online. Gemiddeld 56 procent van alle Nederlanders schaft minimaal eens per maand iets aan via het internet, maar bij de jongeren gaat het om 67 procent. Aangezien jongeren doorgaans niet over een credit card beschikken, leent 70 procent van deze doelgroep deze dan bij de ouders of vrienden. Tot de aankopen behoren met name overnachtingen, trein- en vliegtickets en kleding die online worden aangeschaft. Of apps ook tot de aankopen behoren is niet bekend, maar het onderzoek laat zien dat de credit card onder jongeren een veelgebruikt betaalmiddel is om betalingen via internet te verrichten. Doordat het gros van de jongeren niet zelf over een credit card beschikt, hebben zij in principe geen vrij spel in het doen van aankopen.
Een argument dat daarom tegen operator billing pleit is wellicht de mogelijkheid om grip te verliezen op betalingen. De door Trendbox onderzochte doelgroep is, wanneer het gaat om financiën, een risicogroep. Dat wil zeggen: juist deze doelgroep ziet zich in toenemende mate geconfronteerd met schulden, mede als gevolg van (te dure) mobiele abonnementen. In juli van dit jaar presenteerde de gemeente Amsterdam een rapport waaruit blijkt dat jongeren in de hoofdstad voor gemiddeld 8700 euro in het krijt bij zes schuldeisers. De schulden variëren per jongere van 300 euro tot meer dan 25.000 euro.
Volgens de gemeente is één van de grootste boosdoeners het mobiele abonnement. In dat perspectief zou operator billing, waarbij de aankoop van apps gewoon bij het abonnementsgeld wordt opgeteld, onverstandig zijn. Want, jongeren downloaden veel vaker apps dan ouderen, zo blijkt uit het rapport Dutch Apps Market - September 2011 van Telecompaper. Meer dan 85 procent in de leeftijdscategorie 15-29 jaar had in de voorgaande drie maanden apps geïnstalleerd terwijl die bij de ouderen in de leeftijdscategorie 50-64 jaar op 60 procent blijft steken. Daarbij moet wel worden gezegd dat bij dit onderzoek is gekeken naar met name gratis apps waaronder Facebook, WhatsApp, Hyves, MSN, Twitter, Skype, Ping, Google+, GoogleTalk, Ebuddy, Viber, Foursquare en Nimbuzz.
Naarmate het app-ecosysteem naar volwassenheid doorgroeit en developers in toenemende mate zoeken naar mogelijkheden om hun apps te verzilveren, zal tegelijkertijd door developers worden gezocht naar het meest effectieve billing systeem dat de distributie van hun software vergroot. Operator billing is daarbij een goede optie. Mobiele operators kunnen zich op hun beurt terug vechten in de content value chain door operator billing na te streven als service naar hun klanten toe. Voorwaarde is dan wel dat dit op uiterst transparante wijze gebeurt om een bill shock te voorkomen.
