Gaan we na transitiejaar 2012 in 2013 een herijking krijgen van de smartphone- en tabletmarkt? Blijven Apple en Samsung de belangrijkste smartphoneleveranciers, iOS en Android de grootste mobiele besturingssystemen? Of komt er op een van beide gebieden een serieuze derde partij bij en zo ja: wordt dat een van de opkomende Chinese smartphoneproducenten, outsider Microsoft met Windows (Phone) 8 of krijgen we te maken met een wederopstanding van RIM of Nokia?
In het derde kwartaal van 2012 werden er volgens Gartner 169,2 miljoen smartphones verkocht op een totaal aantal van 428 miljoen mobiele telefoons. In deze hyperdynamische markt waarin leveranciers elkaar tot in de rechtszaal beconcurreren, was de polarisatie nog nooit zo zichtbaar als in het afgelopen jaar.
Terwijl Samsung en Apple er met de royale buit vandoor gingen, bleven de problemen voor met name Nokia en Research In Motion (RIM) aanhouden. Tussen deze twee uitersten probeerden bedrijven als HTC, Sony Mobile (het voormalig Sony Ericsson), LG, maar ook Huawei en ZTE, zich staande te houden.
Verder waren er de platformeigenaren Google en Microsoft die hun hardwareplannen steeds verder polijstten. Google’s Android steeg in Q3 2012 naar 75 procent wereldwijd marktaandeel terwijl Microsofts Windows Phone er met slechts een paar procenten bekaaid afkwam. Samsung met Apple’s iPhone (iOS) beheerst Android 85 procent van de smartphonemarkt.
De kopploeg in 2012 kende dus eigenlijk drie namen: Apple (en iOS), Samsung en Google’s OS Android. Hoewel de brede achterhoede – qua afzet - nauwelijks een rol van betekenis speelde het afgelopen jaar, betekent dit niet dat er is stilgezeten. Integendeel, voor een groot deel van deze achterhoede is het transitiejaar ten einde en is de basis gelegd voor een gooi naar succes in 2013. Reorganisaties werden doorgevoerd, potfolio's werden opgeschoond, developers werden gepaaid en de marketingbudgetten werden nog eens extra gespekt.Desondanks zal het lastig zijn marktleiders Apple en Samsung naar de kroon te steken. Er zijn namelijk geen tekenen van mogelijke beren op de weg voor deze partijen.
Samsung zou volgen insiders dit jaar 500 miljoen telefoons willen verkopen, waarvan 350 miljoen smartphones. Hieraan zal mogelijk de Galaxy SIV, het high-end vlaggenschip in de succesvolle Galaxy-serie, een bijdrage gaan leveren. Samsung zelf heeft de komst van de Galaxy SIV overigens niet bevestigd. Samsung verdubbelde zijn winst over het derde kwartaal als gevolg van sterke groei binnen zijn mobiele divisie. De omzet van de divisie steeg met 67 procent naar KRW 29,92 triljoen. De operationele winst verdubbelde ruimschoots naar KRW 5,63 triljoen.
Evenmin ziet het er niet naar uit dat ook Apple zich het leiderschap zal laten ontvallen in 2013.Het bedrijf verkocht in Q4 2012 26,9 miljoen iPhones, 58 procent meer dan een jaar geleden. De omzet kwam uit op 36 miljard dollar in de drie maanden tot en met 29 september bij een winst van 8,2 miljard dollar. Volgens geruchten maakt de nieuwste iPhone, de 5s, zijn opwachting in het voorjaar. Het is wel zaak dat Apple ook komend jaar alles op alles zal moeten zetten om te blijven verrassen.
Het enige probleem voor Samsung zou kunnen zijn dat Apple definitief succes boekt in de reeks van rechtzaken over het verbieden van elkaars smartphones en tablets. Apple kreeg augustus 2012 ruim 1 miljard dollar schadevergoeding toegekend (een hoger beroep loopt nog) en voelde zich daarna gesterkt in de strijd tegen Samsung. deze rivaal heeft inmiddels een reeks rechtszaken tegen Apple in Europa geschrapt. Apple zag recent echter twee voor de rechtszaken belangrijke patenten verloren gaan. Schadevergoedingen en een verbod op de succesvolle ranges Galaxy S, Galaxy Tab en Galaxy Note zijn voor Samsung dus nog allerminst zeker.
Nokia verkeert nog altijd in grote onzekerheid nadat het bijna twee jaar geleden in een exclusief samenwerkingsverband stapte met Microsoft. Tot dusver bleef het broodnodige succes met de Lumia-smartphones op Windows Phone uit en dit jaar zullen de Finnen zich moeten gaan bezinnen op hun huidige strategie om verdere neergang te voorkomen. Immers, een noodscenario is nooit uitgesproken door Nokia, dat vorig jaar zijn hoofdkantoor in Espoo, Finland verkocht.
De omzet van Nokia’s divisie Devices & Services daalde in Q3 2012 op jaarbasis met 34 procent tot 3,5 miljard euro. Van die omzet kwam 976 miljoen uit smart devices, 2,3 miljard uit gewone mobieltjes. Het volume was 82,9 miljoen handsets, waaronder 6,3 smartphones – met daarin 2,9 miljoen Lumia’s. Het lijkt er vooralsnog op dat de Lumia-serie weinig tractie in de markt heeft, al kan de goed ontvangen Lumia 920 een precedent scheppen voor het nieuwe jaar. Het is echter een smalle basis om op overeind te krabbelen.
Ondertussen kijkt partner Microsoft argwanend naar de verrichtingen van de Finnen en zoekt het naarstig naar schaal voor Windows Phone, dat met Nokia tot dusver is blijven steken op slechts enkele procenten marktaandeel. Tot de launch partners van Windows Phone 8, op de markt sinds oktober vorig jaar, behoorden Samsung, HTC, Huawei en ZTE. Microsoft lanceerde vorig jaar zijn eigen tablet, de Surface, een toonde daarmee aan serieus werk te willen maken van eigen hardware, al wordt dit om strategische redenen niet als zodanig door het softwarebedrijf naar buiten gecommuniceerd.
Net als Microsoft bekijkt Google mogelijkheden om eigen hardware te exploiteren. Tot dusver werd het daarbij geholpen door vertrouwde Android-partners waaronder Samsung, HTC en LG die smartphonemodellen vervaardigden voor de Nexus-serie. In principe hoeft Google zich met Android geen zorgen te maken over zijn succes op de smartphonemarkt. Google wist Android in 2012 met behulp van een groot aantal hardwarepartners opnieuw te laten groeien. Met name Samsung, en in zekere mate ook HTC, speelde daarin een grote rol, maar ook een optelsom van kleinere, lokale spelers maakte dankbaar gebruik van het open source besturingssysteem. Het resultaat: 1,3 miljoen activaties van Android-toestellen per dag en de vraag naar Android-toestellen, van low-end tot high-end, lijkt nog niet op zijn einde.
Tegelijkertijd versterkt Google zijn controle over Android en zou het plannen hebben om met het vorig jaar aangekochte Motorola een geheel eigen smartphone te lanceren genaamd de X Phone. Deze zou dan moeten bestaan naast de Nexus-serie die het internetbedrijf ontwikkelde met zijn hardwarepartners.De vraag is dus in hoeverre platformeigenaren in 2013 hun plannen met eigen hardware verder zullen ontvouwen en hoe de huidige hardwarepartners hier op zullen reageren.
RIM verkeert net als Nokia in moeilijk vaarwater. De Canadese BlackBerry-maker verliest niet alleen terrein op de consumentenmarkt, maar ook in het zakelijk segment, waar de wortels van zijn succes liggen. RIM bracht al ruim een jaar geen nieuw toestel op de markt in afwachting van het nieuwe OS BlackBerry 10 waarop waarschijnlijk in eerste instantie twee toestellen zullen verschijnen. De lancering hiervan vindt plaats eind januari. RIM verscheepte in Q3 2012 6,9 miljoen BlackBerry-smartphones en 255.000 PlayBook tablets, tegen eerder 7,4 miljoen en 130.000. De operationele kasstroom bleef op 950 miljoen dollar, waardoor de kaspositie toenam tot 2,9 miljard. De omzet daalde daalde met 47 procent op jaarbasis en sequentieel met 5 procent, tot 2,9 miljard dollar. Wel tekende RIM een kleine winst op van 9 miljoen dollar.
Dit jaar zal CEO Thorsten Heins moeten gaan bewijzen dat BlackBerry de smartphone of choice is voor zowel consumenten als zakelijke gebruikers. Gelet op de uitgangspositie van het bedrijf is een doemscenario niet onmogelijk. Zo zal onder meer worden bekeken in hoeverre de positie van de in januari vorig jaar aangetreden Heins houdbaar is.
Maar tussen winnaars en verliezers ligt een heel terrein braak waarin speler als HTC, Sony Mobile (het voormalig Sony Ericsson), LG, maar ook de Chinese partijen Huawei en ZTE zich bewegen. Daarbij bewegen ZTE en Huawei zich omhoog, terwijl HTC, LG en Sony Mobile nieuw momentum moeten vinden.
Ook zij zullen dit jaar aangrijpen om te concurreren op betere camera’s, langere accuduur, LTE-ondersteuning voor sneller mobiel internet, maar ook snellere processors en naar verluidt buigbare schermen zullen worden ingezet. Ook zal, net als vorig jaar, naarstig worden gezocht naar nieuwe mogelijkheden met betrekking tot form factors waarbij zal worden gekeken naar elke inch van het schermdiagonaal.
Ook is het niet ondenkbaar dat terwijl platformeigenaren druk doende zijn met kansen verkennen inzake hardware, dat smartphonemakers nog beter zullen kijken naar de mogelijkheden van de integratie van eigen diensten in hun producten.
En dan is het uiteindelijk de vraag: zullen de voorgenoemde specificaties worden gegoten in aantrekkelijke smartphones die ook qua branding het evenwicht in de smartphonemarkt zullen herstellen?
