In een brief aan de Tweede Kamer geeft het ministerie van EZK een toelichting bij het beleid rondom AI en algoritmen en consumentenbescherming. "Het gebruik van data, AI en algoritmen heeft bedrijven en consumenten kansen en gemak opgeleverd. Desalniettemin is het belangrijk om ook oog te houden voor de keerzijden van deze ontwikkelingen. De digitale economie kan alleen floreren als de consument daarin een sterke positie inneemt. Daar is op nationaal en op Europees niveau aandacht voor", schrijft staatssecretaris Keijzer.
EZK komt niet met aanvullende maatregelen tegen malafide webwinkels. Een groot deel van de aanpak zit ook niet bij EZK, maar bij politie en justitie. ACM heeft de mogelijkheid om malafide websites op zwart te zetten. Voor de .nl domeinnamen heeft registry SIDN een beleid om fraude zo snel mogelijk te vinden en te voorkomen. Dat beleid werkt niet op buitenlandse domeinnamen, maar SIDN werkt wel samen met haar buitenlandse collega’s.
Online prijsdiscriminatie is toegestaan
De Tweede Kamer heeft gevraagd naar de stand van zaken rond online prijsdiscriminatie, bijvoorbeeld als klant A een andere aanbieding te zien krijgt dan klant B, omdat de webwinkel zijn prijs afstemt op basis van verzamelde gegevens.
Het ministerie van EZK heeft navraag gedaan bij het College voor de Rechten van de Mens. Als rode draad door deze oordelen loopt de volgende omstandigheid: het personaliseren van prijzen is in beginsel toegestaan, maar een bedrijf mag geen prijsverschil hanteren tussen persoon A en B, die zich in een vergelijkbare positie bevinden, als dat prijsverschil direct of indirect herleidbaar is tot één van de in de wet genoemde, beschermde persoonskenmerken, zoals geslacht, geaardheid of ras. Dit geldt dus ook voor online prijsdiscriminatie. Op handhaving gaat EZK verder niet in.
De Tweede Kamer heeft via een motie verzocht om in overleg met de ACM te rapporteren over transparantie van boekingsplatforms om gesjoemel met online recensies en online reviews tegen te gaan. De toezichthouder is nog bezig met dat onderzoek en hoopt er in het eerste kwartaal van 2021 meer over te kunnen zeggen. EZK is nog bezig met de implementatie van de Europese richtlijn consumentenbescherming (2019/2161).
Nieuwe technologieën maken het voor bedrijven mogelijk om op grote schaal data van consumenten te verzamelen. Data, AI en algoritmen zorgen voor veel nieuwe mogelijkheden voor het bedrijfsleven op het gebied van marketing en advertenties. Zowel in Nederland als op Europees niveau zijn er allerlei acties.
Actieplan voor AI
Op 8 oktober 2019 heeft het kabinet het Strategisch Actieplan voor AI (SAPAI) gelanceerd. SAPAI bevat de overkoepelende AI-aanpak van dit kabinet en formuleert beleidsmaatregelen om de maatschappelijke en economische kansen van AI te benutten en daarbij de publieke belangen te borgen.
In juni 2020 is ook een update van de Nederlandse Digitaliseringstrategie (NDS) gepubliceerd, waarin kabinetsbreed ambities en doelstellingen op het gebied van digitale transitie uiteen worden gezet. In beide documenten wordt het belang van consumentenbescherming benadrukt.
Het kabinet heeft daarnaast een ambtelijke projectgroep aangekondigd, die een gezamenlijke, openbare beleids- en onderzoeksagenda ontwikkelt op het gebied van normering van en toezicht op algoritmen.
