De Nederlandse regering zou een veel actiever beleid kunnen voeren om burgerrechten en vrijheden te beschermen op internet. Dat stelt de Adviesraad Internationale Vraagstukken (AIV) in een onderzoeksrapport. De AIV heeft een vaste taak om de overheid te adviseren over internationale vraagstukken. Voorzitter van de raad is oud-minister en NAVO-bestuurder Jaap de Hoop Scheffer.
De aansturing van het internet is diffuus. Internet wordt beheerd door ICANN en een verzameling technische commissies. Daarnaast proberen de ITU en de VN, via het wereldwijde Internet Governance Forum elk hun invloed te vergroten. De ontwikkeling van internetgovernance naar een ‘multi-stakeholdermodel’ verloopt moeizaam.
Het bestaande kader voor communicatie en privacy sluit niet meer aan op de dynamische en veranderlijke internetwereld. De werking van wetgeving over de landsgrenzen is een thema, net als de voortgaande erosie van persoonsgegevens en gegevensbescherming. Ook via verkeersgegevens kan een individu geprofileerd worden. Verder is het een onbereikbaar ideaal dat veiligheid te garanderen is. Het nastreven van dat ideaal kan leiden tot te zware maatregelen.
De cloud is potentieel zo lek als een mandje. Daarom is het belangrijk dat de overheid maatregelen neemt om haar eigen diensten goed te beschermen. Een hoog niveau van internetveiligheid zou ook economische voordelen kunnen opleveren voor Nederland als vestigingsplaats. Dat beleid moet niet alleen naar het buitenland worden uitgedragen, maar ook in binnenlands beleid worden omgezet. Het kabinet wil de politie de bevoegdheid geven om computers te hacken, maar het is de vraag of dit internationaal goed voor de dag komt.
De Commissie stelt dat de regering een samenhangend, effectiever en duidelijker beleid moet voeren, door het toezicht op de inlichtingendiensten te versterken en zich daarvoor ook in de EU in te zetten. Nederland moet niet alleen andere landen aanspreken, maar ook de commerciële bedrijven die een sleutelrol hebben op internet. Vooral bij het ministerie van Buitenlandse Zaken lijkt kennis van zaken afwezig.
