Justitie schetst dilemma's van internetcriminaliteit

Nieuws Algemeen Nederland 22 MAY 2020
Justitie schetst dilemma's van internetcriminaliteit

Het ministerie van Justitie en Veiligheid noemt de uitgangspunten voor bestrijding van online criminaliteit. De brief aan de Tweede Kamer geeft geen pasklare oplossingen voor rechtshandhaving. Het feit dat het internet wereldwijd is, zorgt voor een aantal specifieke dilemma’s. 

De urgentie wordt ook ingegeven door andere ontwikkelingen. Zo worden criminelen steeds slimmer. Was een poging tot oplichting een aantal jaren geleden nog relatief makkelijk te herkennen, inmiddels wordt dat steeds lastiger en wordt gebruik gemaakt van verfijndere methoden. Er is al phishing die corona gebruikt om consumenten op te lichten. De politie liet hier extra op. 

De belangrijkste boodschap is dat internet niet los staat van de fysieke wereld. Internet heeft geen grenzen, strafrechtelijk e handhaving juist wel. Dat vraagt dus om een andere en meer internationale aanpak, maar de onderlinge principes zijn dezelfde: 

  • Belangen zoals rechtshandhaving, privacy, economie en veiligheid zijn allen legitiem en zijn geen van allen absoluut. 
  • De overheid accepteert geen vrijplaatsen voor criminelen. 
  • Het strafrecht wordt, binnen de beschikbare middelenmix, als optimum remedium ingezet. 
  • Regelgeving dient handhaafbaar en uitvoerbaar te zijn

Het ministerie noemt ook de belangrijke dilemma’s en de consequenties wanneer de grootste knelpunten bij die dilemma’s niet opgelost worden. 

  • De relatie tussen de opsporing en het behouden van het open en vrije karakter van het internet. De inzet is er ten eerste op gericht om de online anonimiteit van verdachten van strafbare feiten zoveel mogelijk weg te nemen, zonder daarbij het open karakter van het internet aan te tasten.
  • Het ‘schoon houden’ van internet als veilige en open omgeving. Private partijen krijgen hierin een steeds grotere rol. Waar dat niet genoeg is, komt extra wetgeving.
  • Samenwerking met andere landen voor grensoverschrijdende opsporing. . Het grootste deel van het internetgebruik is inherent grensoverschrijdend van karakter en dit levert obstakels op voor de opsporing in Nederland, net zoals dat obstakels in andere landen oplevert.


Achter de uitgangspunten zitten allerlei actiepunten. Het standpunt van het kabinet over encryptie is nog onveranderd. Het is belangrijk voor de grondrechten, maar het hindert de opsporing ook. Die afweging van belangen is gevoelig. Het vorig jaar in werking getreden wetsvoorstel Computercriminaliteit III is een voorbeeld van de afweging van het opsporingsbelang, het privacy belang en het open karakter van internet. 


Gerelateerde artikelen