Formjacking is in opkomst als nieuwe vorm van cyberaanval, zo blijkt uit Symantec’s jaarlijkse Threat Report. Volgens het rapport doet Nederland het slecht op het gebied van Phishing Hosts en Web Attacks. Verder blijkt in Nederland 1 op de 241 e-mails schadelijk te zijn en zijn aanvallers druk bezig met het verbeteren van tactieken zoals spear phishing, het stelen van tools en schadelijke e-mailbijlagen. De cloud heeft de rol van de pc bij cyberaanvallen overgenomen.
Nederland eindigt wereldwijd op de derde plaats op het gebied van phishing, aldus het rapport: 1 op de 877 mails zijn phishing e-mails. Alleen Saoedi-Arabië en Noorwegen staan hoger. Meer dan de helft (53,9%) van de e-mails in Nederland bestaat uit spam en 1 op de 241 mails is schadelijk. Anders is het op mobiel gebied. Nederland draagt wereldwijd maar voor 0,6 procent bij aan de totale hoeveelheid mobiele ransomware en 2,1 procent als het gaat om alle mobiele malware.
Formjacking eenvoudig
Belangrijke bevindingen uit het rapport zijn verder onder meer:
Formjacking-aanvallen zijn eenvoudig. Het is een virtuele manier van pinautomaat-skimming, waarbij cybercriminelen kwaadaardige codes in de websites van retailers injecteren om de betaalgegevens van klanten te stelen. Gemiddeld worden maandelijks ruim 4.800 unieke websites zo gesaboteerd. Symantec blokkeerde in 2018 meer dan 3,7 miljoen formjacking-aanvallen op endpoints, waarvan bijna een derde plaatsvond in november en december – de drukste onlinewinkelperiode van het jaar. Over het algemeen worden kleine- en middelgrote retailers het vaakst getroffen.
Formjacking vormt een ernstige bedreiging voor zowel bedrijven als consumenten, meent Robert den Drijver, Director BNLX & Nordics, Consumer & Small Business bij Symantec. "Consumenten kunnen op geen enkele manier weten of ze een besmette website bezoeken als zij geen gebruik maken van een uitgebreide beveiligingsoplossing. Hun waardevolle persoonlijke en financiële informatie blijft zo vatbaar voor identiteitsdiefstal. Voor ondernemingen weerspiegelt de explosieve toename van formjacking het groeiende risico van supply chain-aanvallen, om nog maar te zwijgen over de reputatie- en aansprakelijkheidsrisico's waarmee bedrijven worden geconfronteerd wanneer zij worden gecompromitteerd."
Makkelijk geld verdienen
Makkelijk geld verdienen met cryptojacking en ransomware lijkt voorbij. In 2018 werd en afname geconstateerd in de activiteit en de opbrengsten ervan. Dit is vooral het gevolg van de afnemende cryptocurrency-waarden en de toenemende verschuiving naar cloud- en mobiel computergebruik, waardoor aanvallen simpelweg minder effectief zijn.
Voor het eerst sinds 2013 nam het aantal ransomware-infecties af (20%) procent. Toch moeten bedrijven op hun hoede zijn, waarschuwt Symantec. In 2018 stegen het aantal ransomware-infecties bij bedrijven namelijk met 12 procent, waarmee de algemene neerwaartse trend werd omgebogen en de voortdurende dreiging van ransomware voor organisaties werd aangetoond. Meer dan acht op de tien ransomware-infecties betreft een organisatie.
Na een piek in het begin van het jaar zijn de cryptojacking-activiteiten in de loop van 2018 met 52 procent afgenomen. Zelfs nu de cryptocurrencyprijzen tot wel 90 procent zijn gedaald en het stelen ervan dus minder winstgevend is, blijft cryptojacking echter aantrekkelijk voor aanvallers vanwege de lage drempel, minimale overhead en de anonimiteit die het hen biedt. Symantec blokkeerde alleen in december 2018 al 3,5 miljoen cryptojacking aanvallen op hun endpoints.
Groeiende populariteit
Supply chain en Living Off the Land (LotL) worden populairder. Het aantal supply chain aanvallen is in 2018 met 78 procent toegenomen. LotL-technieken stellen aanvallers in staat om onopvallend te blijven en hun activiteiten te verbergen in een massa van legitieme processen. Zo is het gebruik van kwaadaardige PowerShell-scripts vorig jaar met 1.000 procent toegenomen.
Behalve van LotL en zwakke punten in de software supply chain, maken aanvallers ook steeds vaker gebruik van conventionele aanvalsmethoden om te infiltreren in organisaties, zoals spear phishing. Hoewel het verzamelen van informatie het primaire motief van gerichte aanvallen blijft, is het aantal aanvalsgroepen dat malware gebruikt om bedrijfsactiviteiten te vernietigen en te verstoren in 2018 met 25 procent toegenomen.
Cloud is nieuwe pc
Beveiligingsfouten die werden gemaakt toen de pc werd opgenomen in het bedrijfsleven, zijn nu op eenzelfde manier zichtbaar bij cloud-oplossingen. Eén verkeerd geconfigureerde cloud-workload of -opslag kan een bedrijf miljoenen euro’s kosten. Er zijn talrijke gemakkelijke tools beschikbaar, waarmee cyberaanvallers verkeerd geconfigureerde cloud-bronnen op internet kunnen identificeren.
De recente ontdekkingen van kwetsbaarheden van de hardware-chip, waaronder Meltdown, Spectre en Foreshadow, brengen volgens Symantec clouddiensten in gevaar. Deze diensten kunnen misbruikt worden om toegang te verkrijgen tot de beschermde geheugenruimte van andere bedrijven, die gehost worden op dezelfde fysieke server.
Profiel IoT-aanvallen verandert
Terwijl het aantal Internet of Things (IoT)-aanvallen hoog blijft en overeenkomt met de niveaus van 2017, is het profiel van IoT-aanvallen drastisch aan het veranderen. Hoewel routers en aangesloten camera's het grootste percentage geïnfecteerde apparaten vormen (90 procent), blijkt bijna elk IoT-apparaat kwetsbaar - van slimme lampen tot stemassistenten.
De opkomst van de VPN Filter routermalware vertegenwoordigt een evolutie in traditionele IoT-bedreigingen. Doordat het is ontworpen met een bekwame en goed uitgeruste bedreigingsactor, stelt het de makers ervan in staat om een apparaat te onbruikbaar te maken of volledig schoon te vegen, referenties en gegevens te stelen en SCADA-communicatie te onderscheppen. Een groeiend aantal groepen, zoals Thrip en Triton, toont interesse in het compromitteren van operationele systemen en industriële controlesystemen om zich mogelijk voor te bereiden op een cyberoorlog.
Smartphone voor spionage
Volgens het onderzoek van Symantec wordt de smartphone het spionage-device van de nabije toekomst. 45 procent van de populairste Android-apps en 25 procent van de populairste iOS-apps vraagt om locatiedetectie, 46 procent van de populaire Android-apps en 24 procent van de populaire iOS-apps om toestemming voor toegang tot de camera van een toestel en worden e-mailadressen gedeeld met 44 procent van de beste Android-apps en 48 procent van de populairste iOS-apps.
Digitale hulpmiddelen die gegevens van mobiele telefoons verzamelen om kinderen, vrienden of verloren telefoons op te sporen zijn ook in opkomst en maken de weg vrij voor het misbruiken van het opsporen van anderen zonder toestemming. Meer dan 200 apps en diensten bieden stalkers mogelijkheden, waaronder het bijhouden van basislocaties, het verzamelen van tekst en zelfs het maken van geheime video-opnames.
