Telecompaper organiseerde op 8 november de tiende editie van het congres Telecom Insights. Het congres laat de trends in de Nederlandse markt zien voor telecombedrijven.
Voor de komende jaren zijn drie trends van belang, vertelde Ed Achterberg, CEO van Telecompaper. De eerste is de fusie tussen Tele2 en T-Mobile. De tweede is de regulering van het kabelnetwerk van VodafoneZiggo. De grote vraag is wanneer er toetreding is op de kabel en van welke bedrijf of bedrijven.
De derde factor in de markt is de strategie van KPN. Eind november houdt KPN een Capital Markets Day, waar de nieuwe CEO de strategie presenteert. Internationale vergelijkingen laten zien dat de nieuwe CEO zijn eerste jaren vaak gebruikt om grote ingrepen te doen in het bedrijf. De kans bestaat dat Ibarra dat ook zal doen.
Omzet van de sector daalt structureel
Dat ingrepen nodig zijn, is niet nieuw, maar een terugkerend verschijnsel. De omzet van vaste diensten van Nederlandse aanbieders is de afgelopen periode 2 procent teruggelopen, op een tijdlijn met begin 2011 als 100 procent. De omzet van mobiel is in die periode echter met wel 40 procent teruggelopen. Waarbij Nederland het nog niet eens slecht deed – Vodafone Nederland was altijd de best draaiende onderneming in de Vodafone Group.
Dat over-the-top diensten (OTT) een thema zijn , zoals Netflix, is duidelijk. Voor operators zou het goed zijn als ze die gebruikers terug zouden kunnen halen. Zowel met video als met communicatie. Niet alleen een ‘Nederlandse Netflix’ maar ook een ‘Nederlandse WhatsApp’.
De omzet uit IoT diensten kan dat nog niet opvangen. Smart Home is een lastige markt, terwijl de omzet uit M2M en IoT diensten voor het bedrijfsleven nog niet zo groot is.
Maar telecom is een basisbehoefte
Daarbij is telecom inmiddels wel een basisbehoefte, daarover is iedereen het eens. Voor investeerders is het een sector met stabiele vooruitzichten en rendementen, vertelt Jack Colbourne, Partner en mede-directeur van de afdeling Telecom bij Arcus Infrastructure Partners. Arcus investeert geld van pensioenfondsen in infrastructuur: transport, zoals havens en spoorwegen, energie en nutsbedrijven zoals water en ook in de sector telecom, technologie en media.
Masten zijn een belangrijk onderdeel van de portfolio. De Eiffeltoren is de belangrijkste mast voor DVB-T in Frankrijk, meer dan tien procent van de kijkers van ether-tv krijgt zijn signaal vanaf dat punt. De Eiffeltoren is altijd een omroepvoorziening geweest. Overigens een lastige om werkzaamheden uit te voeren, met alle toerisme.
Daarnaast is glasvezel een belangrijke asset voor investeringen. De uitrol daarvan is nog lang niet voltooid en geeft de komende jaren stabiele vooruitzichten. In Nederland is Arcus actief met provider e-fiber: aanleg van glasvezel in het buitengebied. Arcus streeft ernaar om de komende jaren 300.000 tot 500.000 huishoudens te voorzien.
Overigens zit telecom op de grens van wat nog aantrekkelijke investeringen zijn voor een pure infrastructuur-investeerder. Arcus vindt masten op dit moment al te duur. Zo’n infra-investeerder kan zich sowieso geen enkele zeepbel permitteren. De weliswaar stabiele maar ook lage rendementen op de portfolio maken het niet gemakkelijk om verliezen op te vangen met winsten op iets anders.
Weliswaar staat er een grote golf aan investeringen voor de deur in vaste netwerken en 5G, maar de vraag is wie dat gaat dragen. Colbourne adviseert telecombedrijven om beter samen te werken en via asset sharing hun capaciteit te benutten. En daarnaast om een groter deel van de omzet uit diensten naar zich toe te trekken.
Security as a Service
Security zou zo’n dienst kunnen zijn. Pieter Cobelens is generaal-majoor buiten dienste en voormalig directeur van de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD). Hij heeft carrière gemaakt als officier en heeft lange tijd gewerkt in de wereld van de Westerse inlichtingendiensten. Tegenwoordig zit hij in het leger van security-experts.
“U bent de bloedvaten van onze economie en van onze veiligheid”, vertelt hij zijn gehoor van telecom-professionals. Cobelens adviseert bedrijfsleven en overheid over cybersecurity. Er is weer een koude oorlog gaande, maar nu digitaal, vertelt hij.
De aandacht voor cybersecurity is ontstaan voor de eeuwwisseling. Het millenniumbug-probleem zou de samenleving kunnen ontwrichten, vreesden de regering en strijdkrachten. De overheid heeft tal van systemen doorgelicht, draaiboeken gemaakt en zelfs uit voorzorg minder vliegtuigen op Schiphol laten landen, uit vrees dat een computercrash de aanvoer van kerosine (via NAVO-pijpleidingen) zou onderbreken. Die exercitie heeft het belang van cyberdefensie aangetoond.
Samenwerking aan veiligheid
Enerzijds is er in Nederland al veel gebeurd en werken bedrijfsleven, overheid en wetenschap intensief samen aan veiligheidsvraagstukken. Anderzijds is dat werk nooit klaar, omdat de dreiging telkens verandert. Het is niet een branche waarbij je een keer een apparaat aanschaft, neerzet en dan klaar bent. ‘De volgende DDoS-aanval ziet er weer heel anders uit”.
Het is echter mogelijk om een ‘digitale kluis’ te bouwen en die goed te bewaken. Hij geeft een aantal duidelijke adviezen gebruik een Nederlandse cloud, met fysieke opslag in Nederland, beveilig die met Nederlandse software en zorg dat die onder het Nederlandse rechtssysteem valt. Waarbij het zelfs onzin is om je eigen antivirus pakket te installeren. Dat kan een aanbieder veel beter in één hand houden.
