Alle gemeenten moeten aan de bak voor de komst van 5G. Dat is één ding dat glashelder is in de sterker wordende discussie over antennes en uitrol. Weliswaar is er discussie over het aantal nieuwe antennes, maar dat ze er komen, staat vast. En: gemeentelijke organisaties zijn er nog lang niet klaar voor.
Het Rijk heeft onlangs een consultatie gehouden over wijzigingen in de Telecommunicatiewet. De grote gemeenten zijn daar al inhoudelijk mee bezig, blijkt uit de reacties die gemeenten hebben ingediend. De kleinere zitten vooral vol met vragen, wat ook blijkt uit onderzoek dat Telecompaper doet (waarover meer op het congres Telecom Insights).
Wel/niet op bushokjes en lantaarnpalen
Een van de belangrijkste vragen is: hoe ziet het straatbeeld er straks uit? De mobiele operators nuanceren de impact van 5G. Ze stellen dat er geen tienduizenden antennes bij komen, laat staan miljoenen. En dat is terecht. Het staat namelijk vast dat – zeker in de eerste fase – 5G wordt ingezet in het bestaande mobiele netwerk. En dat macronetwerk groeit nog steeds, maar dan heb je het over enkele tientallen antennes per maand, voor heel het land.
De eerste golf van 5G komt in frequenties lager dan 6 GHz en lijkt sowieso erg veel op 4G. Dat komt echt anders te liggen in de volgende fase: wanneer 5G wordt ingezet voor intensieve toepassingen. Dat vraagt om 26 GHz frequenties en verdichting van het netwerk met grote aantallen kleine antennes.
Dat worden ‘WiFi-achtige oplossingen’, zeggen MNO’s geruststellend. En die komen niet aan lantaarnpalen te hangen. En dat is ook zo. MNO’s hebben namelijk geen controle over de netwerken van lichtmasten en andere voorzieningen van de gemeente, zoals bushokjes. Operators gaan hun eigen, 100% beheerde netwerk als basis gebruiken. Zowel KPN als VodafoneZiggo heeft tienduizenden straatkasten, door heel Nederland.
Alleen is een kniehoge straatkast totaal ongeschikt om er mobiele antennes in te zetten. Die antennes moeten hoger aan de gevels komen te hangen. En dat kan ook. Lichtgewicht small cells zijn pakweg 30 bij 30 centimeter, met één kabeltje voor zowel stroom als data. Over het aantal antennes is nog niets met zekerheid te zeggen, gewoon omdat de toepassingen nog niet duidelijk zijn. Zelfrijdende auto’s: leuk, maar wanneer dan? Maar: ook al is het niet op de lantaarnpaal, die antennes komen dus straks wel ‘in het straatbeeld te hangen’. En daarom heeft de gemeente er een taak aan.
MNO’s reiken de hand
De Rijksoverheid heeft het Agentschap Telecom voor de antennevraagstukken en de ‘voeten in de aarde’. Medewerkers van het AT gaan het land in, praten met gemeenteambtenaren, horen de vragen. Het AT heeft onlangs de Handreiking Mobiele Bereikbaarheid gepubliceerd. Het document bevat een stappenplan dat gemeentebesturen kan helpen de mobiele bereikbaarheid in hun gemeente te verbeteren. De adviezen zijn geschreven door Monet, een samenwerkingsverband van KPN, T-Mobile en VodafoneZiggo, het Antennebureau en het Agentschap Telecom.
Ze bieden de gemeente juridisch houvast. Wat daaraan opvalt: de handreiking is geschreven voor wanneer inwoners nieuwe mobiele masten willen. Wie de discussie over 5G volgt, weet dat het tegendeel ook voorkomt: inwoners die mobiele masten niet willen. En ook dat begint met insprekers op het gemeentehuis of stadskantoor. Het is begrijpelijk dat gemeenten daarover vol vragen zitten, want elke verandering in het antennebeleid zal daar worden gevoeld.
