
KPN heeft de testresultaten bekend gemaakt van de FTTH en FTTC trials die sinds 2008 lopen in 2 x 5 gemeenten. Ze zijn bemoedigend, vooral omdat het zeer matige aanbod (zwaar asymmetrisch breedband, hoge tarieven) niet verhinderde dat na een maand of 9 een penetratie werd bereikt van 30 procent (FTTH) resp. 22% (FTTC). Met een beter aanbod en wholesale partners kan de penetratie nog veel verder omhoog. Het is dan ook goed te vernemen dat FTTH symmetrisch wordt en dat gepoogd wordt wholesale-klanten te vinden. Een mooiere manier om Reggefiber te ‘pitchen’ bij investeerders lijkt nauwelijks mogelijk.
Al bij de Q3 cijfers had KPN laten weten dat het een interimstrategie had bedacht (afgekeken bij Tele2, zo leek het) door VDSL vanuit de wijkcentrale uit te rollen. Ook werd er toen geen geheim van gemaakt dat van een landelijke uitrol geen sprake zou zijn en dat Reggefiber op zoek was naar een externe financier. Kortom, echt veel nieuws meldde KPN met zijn 'fibre update' niet.
Wel dringt opnieuw de vraag zich op: hoe serieus neemt KPN glas – dat wil zeggen: FTTH? Het medium van de toekomst, zegt men, maar waarom geschiedt de uitrol dan niet vlotter? Met 1,1 à 1,3 miljoen homes passed eind 2012 is de jaarljkse groei slechts zo’n 250.000 per jaar. Dat is ongeveer het huidige uitroltempo van Reggefiber, dat nu juist de ambitie heeft hierin een versnelling aan te brengen.
KPN is zo eerlijk om een belangrijke reden te noemen voor gestage uitrol: het IT-systeem kan een hoger tempo niet aan. Maar ook van de belangrijkste reden wordt geen geheim gemaakt: de ‘guidance’ is heilig en de plannen moeten geschieden binnen de targets die geformuleerd zijn begin 2008 onder de noemer ‘Back to Growth’ (2008 - 2010). Dat betekent onder andere dat in 2010 het capexbudget gemaximeerd is op 2 miljard euro en dat de free cash flow minimaal 2,4 miljard euro moet zijn. Overigens moet men hierbij bedenken dat het Reggefiber is, en niet KPN, die de meeste lasten draagt.
Daarmee stuiten we op de dividendparadox: beleggers willen aandelen KPN bezitten om er dividend mee te genereren (en te profiteren van de inkoop van eigen aandelen), terwijl zij een herinvestering van overtollige cash in de onderneming zelf als te riskant van de hand wijzen. Het heeft alles te maken met de korte horizon van beleggers (2 jaar), terwijl KPN zelf zegt dat voor FTTH een horizon nodig is van 10 – 15 jaar. Het mag dan ook niet verbazen dat Reggefiber zich op dit moment niet tot aandelenbeleggers wendt, maar tot potentiele verstrekkkers van vreemd vermogen die een lange horizon hebben: gemeenten, provincies, woningbouwverenigingen, etc.
Concluderend kan gesteld worden dat voor KPN de aandeelhouder op de eerste plaats staat. Voor een beursgenoteerd bedrijf is dat heel gewoon. Er zijn er niet veel die zich niets gelegen liggen aan de aandeelhouder; Google is mogelijk een uitzondering. Google heeft een heel andere prioriteit, zoals telkens weer blijkt wanneer een nieuwe dienst wordt gelanceerd waarvoor nog geen business model bedacht is: voor Google komt customer happiness op de eerste plaats. En als je dat goed doet, komt de rest (shareholder value) vanzelf, zo leren bureaus als McKinsey. Maar Google is dan ook een bedrijf opgericht door ‘nerds’ dat geen enkel nut ziet in het geven van ‘guidance’ en een kaspositie heeft 22 miljard US dollar en niet de minste behoefte om de kapitaalmarkt aan te boren. KPN en Reggefiber zijn daar wel van afhankelijk en hebben dan ook andere prioriteiten. Er zou veel lef voor nodig zijn om te zeggen: we staken het dividend en herinvesteren maximaal in ons bedrijf omdat we geloven in een superieur rendement op onze eigen activiteiten, zoals FTTH. Dat zou nog eens een pitch zijn voor Reggefiber.