KPN vertelt twee verschillende verhalen over zijn DSL-netwerk. Aan investeerders worden pair bonding, vectoring en phantoming gepresenteerd als succesvolle upgrades voor het DSL-netwerk. Tegen Opta wordt gezegd dat er geen enkel effect te verwachten is. Het kan niet allebei waar zijn, dus wie probeert KPN voor de gek te houden?
Over de techniek: in de meeste huizen komen twee koperparen binnen in de meterkast. Door dat tweede koperpaar ook te gaan gebruiken (pair bonding), kan de capaciteit vrijwel worden verdubbeld. In het verlengde daarvan ligt vectoring: er zijn technieken ontwikkeld om de overspraak of ruis tussen naastgelegen koperparen te herkennen en gericht te onderdrukken. Daarmee kan de capaciteit verder worden opgevoerd. Belgacom heeft (28 september) aangekondigd dat het samen met Alcatel-Lucent gaat vectoren over VDSL2. Daarmee kunnen snelheden van 50 Mbps en meer worden gegarandeerd, genoeg om twee HD-tv-signalen tegelijk door te geven in een groot deel van de footprint.
Phantom Mode van Alcatel-Lucent is een techniek om een virtueel derde koperpaar te creëren op basis van twee fysieke koperparen. In combinatie met vectoring kan de capaciteit over worden opgevoerd tot 300 Mbps dedicated bandbreedte, stelt Alcatel-Lucent. De prestaties zijn als altijd afhankelijk van de afstand, in dit geval tot 400 meter. De techniek is nog niet commercieel toegepast.
Op de Investor Day van 10 mei 2011 heeft KPN de technieken aangekondigd, met twee jaar als horizon. Met VDSL en pair bonding kan de capaciteit worden verdubbeld van 50 Mbps tot 100 Mbps. Begin 2012 kan die snelheid grootschalig worden uitgerold naar 2,2 miljoen huishoudens, of 30 procent van het totaal. Zonder grote investeringen kan 60 procent bereikt worden, met wat laswerk nog eens ruim 30 procent. KPN wil daarnaast in 2012 investeren in vectoring en in 2013 in phantom mode, al worden daarvoor geen aantallen huishoudens ingeschat. Wel snelheden: met vectoring tot 190 Mbps en met phantoming tot 300 Mbps.
In de recente Opta-marktconsultatie zegt KPN echter dat het rendement van deze technieken onbewezen is – om er vervolgens geen enkele waarde aan toe te kennen. Het document goochelt op onnavolgbare wijze met cijfers en wil daarmee de indruk wekken dat dat er tot 2014 helemaal niets verandert aan de capaciteit van het DSL-netwerk. “Gegeven het feit dat KPN volgens Opta 21 procent van haar klanten (in 2014, red.) kan bedienen met een capaciteit van 1 Gbit/s (via glasvezel), kan hieruit geconcludeerd worden dat KPN 79 procent van haar klanten niet kan bedienen met een hogere capaciteit dan 40 Mbit/s”.
Dat is op zijn minst merkwaardig. Tegen investeerders zegt KPN dat het DSL-netwerk nog jaren mee kan in de strijd; tegen Opta zegt KPN dat DSL over drie jaar tijd een sterfhuis is – en dat ze er ook niets tegen gaan doen. Wie probeert KPN hier voor de gek te houden?
