Alternatieve glasvezelbouwers hebben tegenslagen te verduren. In Engeland en Australie zijn onlangs projecten gestaakt voor de aanleg van FTTH via het riool. In beide gevallen was de Britse i3 Group erbij betrokken.
In Australie heeft de gemeente Brisbane in februari 2011 een streep gezet door de plannen van i3 omdat men niet tevreden was over de voortgang. In oktober 2010 had de gemeente het groene licht gegeven. Nu is bekend geworden dat i3 niet in beroep gaat tegen deze beslissing. Zelf zegt i3 dat het zijn strategie had veranderd en zijn technologie in licentie wilde geven aan een consortium. De technologie betreft het gebruik van riolen, waterleidingen en 'micro-trenching'.
In Bournemouth is de dienstverlening door Fibrecity gestaakt. De uitrol van het netwerk, dat eveneens gebruik maakt van het riool, was al in augustus 2010 stilgelegd en de assets waren overgenomen door City Fibre Holdings in een soort management buy-out. Al in januari 2008 was het initiatief voor dit netwerk gelanceerd door het toenmalige H2O Networks. In Dundee is men ook actief en daar moet de dienstverlening begin 2012 starten.
Ondertussen spint de kabel garen bij dit soort debacles. Klanten die teleurgesteld worden, zoals in Bournemouth, moeten overstappen naar DSL of HFC. En zie zo'n klant maar eens terug te krijgen op glasvezel. Als hij overstapt naar Virgin Media kan hij een uitstekende triple play krijgen, met een grote ‘lock-in’ als gevolg.
In theorie kan deze technologie een forse besparing opleveren ten opzichte van graven. Intuitief heeft men echter wel wat uit te leggen: Kom je zomaar door een riool heen? Wat doe je met drukriolen? En wat als een riool gerepareerd moet worden? Daar komt nog bij dat in Australie en Engeland ook op enige schaal van bovengrondse ('aerial') aanleg gebruik gemaakt kan worden, wat allicht nog goedkoper is. En bovendien is de overheid bezig, mede op basis van Telstra-assets, met de aanleg van het grote NBN (national broadband network) project.
Ook in Nederland wordt dit soort technologie momenteel getest. Jelcer heeft getest in het Brabantse Boekel, met GlasOperator (www.glasoperator.nl) als beoogd operator en Concepts ICT als beoogd service provider. Ook zij zullen de voortgang van i3 nauwlettend volgen. De grote vraag is nu: krijgt Jelcer het wel voor elkaar, zowel technisch als qua funding? Wat de technologie betreft meldt directeur Erik Klein Nagelvoort aan Telecompaper dat Jelcer gemeenten een totaaloplossing aanbiedt, inclusief de huisaansluiting. Daarbij maakt de onderneming gebruik van eigen technologie en IP (intellectual property). Ook voor buitengebieden heeft Jelcer de nodige IP en tegelijk geeft de technologie zicht op een nieuwe inkomstenstroom: namelijk het meten en beheren van rioolsystemen op basis van aangebrachte apparatuur (camera’s, sensoren).
De funding is op meerdere plaatsen echter een probleem. Dat geldt ook voor Reggefiber, dat vermoedelijk om die reden steeds vaker buitengebieden overslaat, tot ongenoegen van bewoners. Met name in Noord-Brabant leidt dit tot spanningen. Een overzicht:
- Boekel: er zijn plannen waarbij Jelcer (passief), GlasOperator (actief) en Concepts ICT (diensten) betrokken zijn. De bal ligt nu bij de gemeente om de financiering over te laten aan Jelcer, danwel de oprichting van een coöperatie te instigeren.
- In Vught zorgt Jan Schuurmans met GlasvezelVught.nu voor een tegenbeweging, terwijl ook Reggefiber plannen heeft (zie ons commentaar 'GlasvezelVught gaat graven, vraagbundeling Reggefiber loopt').
- In Eersel maakt het Burgercomité Eigen Glasvezel Eersel plannen om via een coöperatie te komen tot een volledig dekkend glasvezelnetwerk. Men roept inwoners op niet in te tekenen op de vraagbundeling van Reggefiber (zie ons commentaar 'Is Eersel sterk genoeg om zelf FTTH aan te leggen?').
- In Heeze-Leende is ook zo’n initiatief geboren. Volgens het plan vormen de abonnees een coöperatie en staat de gemeente garant voor een lening van 4,75 miljoen euro (totale kosten: 6,75 miljoen). Daarnaast moet de uitgifte van diverse certificaten de overige 2 miljoen opbrengen. Het plan voorziet er ook in dat na een jaar begonnen wordt met de aflossing van de lening van de gemeente. Betrokken partijen zijn verder Heijmans (aanleg), Ericsson (apparatuur en operatorrol) en Concepts ICT (service provider).
De gedachte van een coöperatie is natuurlijk niet nieuw. Ook in Nederland hebben we er ervaring mee (Rabobank, Univé, FrieslandCampina), maar de vraag is of dit model op de telecommarkt zal aanslaan. Een andere partij die ermee actief is, is WDoo (www.wdoo.nl), dat intellectueel eigendom (systemen, licenties, kennis) in Zweden verworven heeft van o.a. OpenNet, dat betrokken is bij vele Zweedse stadsnetwerken (70% van alle gemeenten). In een reactie aan Telecompaper benadrukt WDoo overigens dat het niet per se gaat om het opzetten van coöperaties, maar breder: om het opzetten van ‘customer-owned’ netwerken. Met een coöperatie los je in beginsel immers het funding probleem ook niet direct op. Volgens WDoo verschaft een ‘customer-owned’ netwerk de beste basis voor het snel bereiken van een behoorlijke bezettingsgraad, omdat de eigenaren een sterke prikkel hebben om zoveel mogelijk dienstverleners toe te laten. Daardoor ontstaat een maximale keuzevrijheid en een maximale take-up.
Conclusie: zowel het riool als de coöperatie zijn zaken die we in 2011 in de gaten houden waar het gaat om de (Nederlandse) FTTH-markt.
