Er is een sluipende verandering gaande op de Europese telecommarkten. Onafhankelijke investeerders zijn in toenemende mate betrokken bij de aanleg van glasvezelnetwerken, terwijl de incumbents schijnbaar werkeloos toezien. KPN bevestigde onlangs tegenover Telecompaper dat het overweegt om diensten aan te bieden op dergelijke netwerken en neemt daarmee in Europa een voortrekkersrol. De aloude strijd tussen netwerken en diensten lijkt beslecht te worden in het voordeel van de diensten. Incumbents ontwikkelen zich, net als hun huidige wholesaleklanten, tot marketingorganisaties.
Opkomst infrastructuurinvesteerders
Er zijn voorbeelden genoeg van investeerders die rendement ruiken in de aanleg van glasvezelnetwerken, niet op de laatste plaats in Nederland. Antin (Eurofiber), Arcus (E-Fiber) en EQT (CIF/CAIW/Delta) zijn gesignaleerd. In Duitsland is KKR actief (Deutsche Glasfaser) en in het VK komen we Antin tegen (CityFibre) en tevens Infracapital (Gigaclear, TalkTalk). Hyperoptic koos voor 250 miljoen pond vreemd vermogen voor verdere expansie. Het Italiaanse Open Fiber heeft waarschijnlijk de grootste plannen (19 miljoen aansluitingen in 2027), waarvoor het net 3,5 miljard bijgeleend heeft. In de meeste gevallen gaat het om open netwerken (EQT is een uitzondering) en we zien de partijen terug in een nieuwe alliantie van wholesale operators.
Reacties incumbents lopen uiteen
De vraag is: hoe reageert de incumbent? In Italië lijkt TIM, dat met FastWeb (Swisscom) samenwerkt in Flash Fiber, aan te sturen op een fusie van zijn netwerk met Open Fiber. Incumbents in Ierland, Duitsland en het VK concurreren direct met de infrastructuurbedrijven door zelf ook in enige mate FTTH aan te leggen. KPN kiest op dit moment voor FTTH in nieuwbouw en laat aan Telecompaper weten interesse te hebben in het aanbieden van diensten op de glasvezelnetwerken van derden. Samenwerken in plaats van concurreren dus, waardoor voorkomen wordt dat verschillende glasvezelnetwerken gebouwd worden. TDC, als eigendom van Macquarie, kiest de meest radicale weg van de vrijwillige structural separation, waarbij het netwerkbedrijf de aandacht volledig op de netwerken kan richten.
Route KPN: einde regulering
Als KPN inderdaad diensten gaat leveren over FTTH van derden, dan neemt het voor een deel afstand van de eigen infrastructuur. Met het overgenomen Solcon heeft het daar overigens al ervaring mee. De ultieme consequentie zou kunnen zijn: een onomwonden keuze voor diensten in plaats van netwerken, uitmondend in structural separation; de volledige omvorming in een marketingorganisatie; en het afschudden van regelgeving. Als KPN zichzelf omvormt van netwerkbedrijf met verplicht wholesale-aanbod in een virtuele operator en wholesaleklant van een infrastructuurpartij, dan vervalt de huidige regulering voor KPN.
