
Stichting Brein, dat in Nederland producenten van content beschermt tegen inbreuk op het auteursrecht, heeft zijn strijd tegen downloaden van auteursrechterlijk beschermde content in de volgende versnelling gegooid. Brein wil kabelaanbieder Ziggo in zijn rol als internet service provider dwingen om de doorgifte van downloadsite The Pirate Bay te blokkeren. Vorig jaar won Brein de juridische strijd tegen Pirate Bay en collega downloadsite Mininova. The Pirate Bay mag van de rechter voor Nederlandse servers niet meer toegankelijk zijn, al gebeurt dit in de praktijk nog altijd via buitenlandse servers. Recent sleepte Brein hosting provider News Service (een usenet-provider) voor de rechter. In dit geval eist Brein dat News-Service bestanden vooraf filtert.
News-Service gebruikt in de publieke discussie over de eisen van Brein hetzelfde argument als Ziggo: wij zijn slechts een doorgeefluik van content en kunnen niet verantwoordelijk gesteld worden voor wat er wordt doorgegeven. Volgens News-Service baseert het zich op een Europese Richtlijn die stelt dat internetdienstverleners niet aansprakelijk zijn voor de content die gebruikers plaatsen. De kans voor Ziggo om zich op hetzelfde argument te beroepen, zal groter of kleiner worden al naar gelang de uitspraak van de rechter in de zaak Brein versus News Service. Naar verwachting doet de rechter op 12 mei uitspraak.
Even los van de vraag of Ziggo door Brein aangepakt wordt omdat zij de grootste ISP van Nederland zou zijn (KPN is groter wanneer alle KPN-ISP's bij elkaar worden opgeteld), zal de jurisprudentie die in de zaken tegen News-Service en Ziggo wordt geschapen, verregaande gevolgen hebben. Als de politiek lang op zich laat wachten met de door Brein gewenste keiharde verbod op illegaal downloaden zoals in Frankrijk al bestaat, dan moet de rechter dit maar mogelijk maken, zo denkt Brein wellicht. Ziggo is een grote partij om aan te pakken. Als Ziggo wordt verplicht om The Pirate Bay te blokkeren, kan dit als wapen dienen voor Brein of contentaanbieders om alle ISP's met rechtszaken te dreigen. Als News-Service wordt verplicht om alle doorgegeven content te filteren, kan dit eveneens als stok dienen om andere hosting providers mee te slaan.
Voor Brein is het te hopen dat zij een doorslaand succes boekt. Downloaden veroorzaakt grote schade voor de rechthebbenden op auteurs- en nabuurrechtelijk beschermde werken, zo is het adagium van de stichting. De strijd hiertegen is haar belangrijkste bestaansreden. Voor ISP's is het echter te hopen dat Brein faalt, hoewel de stichting ongetwijfeld via de rechter en via een politieke lobby haar strijd voort zal zetten. Heeft Brein succes, dan zal wellicht een hausse aan rechtszaken volgen, met alle financiële en administratieve romslomp van dien. Die rompslomp zal verveelvoudigen wanneer ISP's en hosting providers en masse websites moeten blokkeren en content moeten filteren. Het is niet voor niets dat KPN-dochter XS4All en UPC zich achter Ziggo scharen.
Voor politiek Den Haag – en voor internetgebruikers - is het ook te hopen dat Brein faalt. Dat gunt de politiek meer tijd om tot weloverwogen, hard benodigde besluitvorming te komen waarmee rechten en plichten inzake illegaal downloaden van content voor langere tijd voor alle betrokken partijen duidelijk worden. Want dat er iets moet veranderen aan de huidige, vage situatie inzake illegaal downloaden van content, daar zullen alle partijen het over eens zijn. Dit mag geen situatie zijn waarbij vrijheid van internetgebruik ingrijpend beperkt wordt ten gunste van commerciële belangen. In het grijze gebied tussen alles mogen en niets meer mogen, zijn echter nog genoeg alternatieven te vinden waarmee de vrijheid van internetgebruik gediend is en de portemonnee van contentaanbieders net zozeer. Het is alleen jammer dat Brein op dit punt niet in staat is voorbij de letter van haar eigen wet te kijken. Deed zij dat wel, dan zou zij wellicht een constructieve bijdrage kunnen leveren aan het vinden van alternatieve distributiemodellen voor content.