Serieus probleem of storm in een glas water? Feit is dat de financieel topman van Facebook in een toelichting op de laatste kwartaalcijfers toegaf dat minder Amerikaanse tieners op het sociale netwerk zitten, of eigenlijk: minder vaak gebruik maken van Facebook.
Het is de eerste keer dat Facebook openlijk toegeeft dat de animo onder zijn jongste doelgroep afneemt. En dat terwijl Facebook-oprichter en CEO Mark Zuckerberg bij de financiële rapportage over Q2 dit nog in alle toonaarden ontkende. Dat was naar aanleiding van vooral Amerikaanse mediaberichten die suggereerden dat jongeren in toenemende mate hun toevlucht nemen tot alternatieven zoals Tumblr en Twitter.
Zuckerberg voegde er destijds aan toe dat het sowieso moeilijk is om het engagement van tieners te meten is en dat van vertrekkende tieners geen sprake is. Dat merkte ook CFO David Ebersman op tijdens een nabespreking van de financiële cijfers over Q3, maar anders dan Zuckerberg bevestigde de financiële topman juist de verschuiving onder tieners. Daar voegde hij wel net als Zuckerberg aan toe dat de geanalyseerde data ‘twijfelachtig’ is.
Hoe dan ook, de gevolgen van de woorden van Ebersman waren direct merkbaar op de beurs, die lovend was over de winst- en omzetstijging en de toename van het aantal mobiele gebruikers. Na de uitspraken van Ebersman dook de koers van het aandeel Facebook met bijna tien dollar waardoor miljarden aan beurswaarde verdampten.
Hoe erg is deze ontwikkeling eigenlijk voor Facebook?
In principe niet zo erg. Facebook is een groot en groeiend bedrijf dat, na enkele opstartproblemen na zijn beursgang, serieus werk maakt van zijn inkomsten en tieners zijn daarbij niet heel erg relevant. Sterker nog: onder de dertien jaar mag je officieel geen Facebook-account aanmaken. De doelgroep die Facebook de rug zou toe keren is daarom ook niet interessant voor adverteerders.
En daar gaat het uiteindelijk om: advertentiedollars. Facebook realiseerde in Q3 2013 een omzet van 2,016 miljard dollar, tegen 1,216 miljard dollar in dezelfde periode een jaar eerder. De stijging van 60 procent was vooral het gevolg van toegenomen inkomsten uit mobiele advertenties. Die vertegenwoordigden bijna de helft (49%) van de in totaal 1,8 miljard dollar. Een jaar geleden, toen Facebook begon met mobiele advertenties, lag de omzet nog op 150 miljoen dollar.
Facebook is relatief onbedreigd in zijn monopolie op sociale netwerken. Wel is er groeiende concurrentie die inderdaad terrein winnen onder tieners en jongeren. Het gaat dan vooral om netwerken met een blogachtergrond zoals microblog Twitter en websites als Tumblr, Pinetrest, en ook Facebook’s Instagram waarbij het visuele component een belangrijke rol speelt.
Of tieners en jongeren nu minder interesse hebben in Facebook, is momenteel niet zo relevant. Het is ook niet zo dat deze doelgroepen Facebook massaal links laten liggen, Facebook wordt onder tieners alleen minder vaak gebruikt, zo blijkt uit een analyse door Pew Research. Volgens het onderzoeksbureau, dat onderzoek onder jongeren in de maanden juni-september 2012 ondervroeg over hun social media-gebruik, zien jongeren steeds meer ouderen op Facebook verschijnen waardoor het platform minder aantrekkelijk wordt. Volgens Pew Research gebruikt 43 procent van de internetgebruikers van 65 jaar en ouder een sociaal netwerk. In 2009 was dat nog elf procent. Ook de leeftijdscategorie is goed vertegenwoordig met 60 procent tegenover zo’n 25 procent in 2010.
Echter, van een leegloop onder jongeren bij Facebook is geen sprake. Jongeren diversifiëren hun social media portfolio wel sneller doordat er meer aanbod is. In een ander onderzoek van Pew, dat het afgelopen zomer voerde, blijkt dat 93 procent van de jongeren tussen de 12 en 17 jaar over een Facebook-account beschikt. 81 procent gaf aan Facebook als primair sociaal platform te gebruiken.
Wel zitten alternatieven in de lift.
Tumblr bijvoorbeeld, dat in mei van dit jaar voor 1,1 miljard dollar door Yahoo! werd gekocht, telt meer dan 300 miljoen unieke bezoekers waarvan het gros, zo’n 40 procent, tot de categorie ‘jongeren’ behoort. Tumblr, opgericht in 2007, is een kruising tussen een blog en een sociaal netwerk. Ook Twitter is populair onder jongeren. Analisten van Piper Jaffray publiceerden onlangs een survey gehouden onder tieners waaruit blijkt dat 26 procent de microblog ziet als belangrijkste sociaal netwerk tegenover 23 procent dat Facebook als voornaamste platform gebruikt.
Kortom, het is mogelijk dat tieners en jongeren Facebook minder vaak gebruiken, maar minder time spent betekent zeker niet dat het Facebook uit te gratie is gevallen. Er zijn alleen meer serieuze alternatieven. Of Facebook daar echt wakker van ligt, is nog maar de vraag. Facebook is namelijk eigenaar van de onder jongeren populaire photo sharing website Instagram en dekt zich daarmee al afdoende in tegen de oprukkende concurrentie.
