KPN heeft zijn in juli al aangekondigde mobiele abonnementen nu dan toch echt gelanceerd. Voor nieuwe KPN-abonnees en voor bestaande klanten die hun abonnement willen of moeten vernieuwen, komt er een einde aan het onbeperkt gebruik van mobiel internet. Afhankelijk van wat je wilt of kunt betalen, kun je gebruik maken van een mobiel-internetbundel.
Met name de jongere veelgebruikers van mobiel internet worden met de nieuwe abonnementen van KPN voor een voldongen feit gesteld: onbeperkt gratis bellen (via mobiele VoIP) of chatten (via bijvoorbeeld Whatsapp) is op termijn niet meer mogelijk. Vodafone zal KPN volgen, het had in juli 2011 ook al een mobiel abonnement met een maximale internetbundel aangekondigd. T-Mobile biedt nog wel een mobiel abonnement aan met ‘onbeperkt’ internet, maar daar moet fors voor bijbetaald worden, of de klant moet na een maximaal aantal MB’s per maand een grote snelheidsverlaging accepteren.
Een middelbare scholier zal over het algemeen geen 152,50 euro (de duurste bundel van de bel+sms+webXL variant) neer kunnen tellen elke maand om via mobiel internet te kunnen chatten, bellen, sociale netwerken te kunnen gebruiken en filmpjes of foto’s te up- en downloaden. Studenten worden steeds meer geconfronteerd met overheidsdrang om zo snel mogelijk af te studeren. Het is zeer de vraag of hun inkomsten het hen toestaan evenveel MB’s per maand te kopen als zij tot nu toe verbruikten. En ook voor de gemiddelde werkende Nederlander gaat de prijs voor mobiel internet flink omhoog.
Natuurlijk is het de vraag hoe prijsbewust mensen in hun bel- en mobiel-internetgedrag zijn. Daarnaast is er sprake van prijselasticiteit: hoe belangrijker mobiel internettten is, des te meer mensen bereid zijn een hogere prijs te betalen ten kosten van andere uitgaven (denk aan benzine tanken). Maar wie op een gegeven moment merkt dat er maandelijkse tientallen euro’s opgaan aan buiten-de-bundel mobiel internetten, zal waarschijnlijk enige prijsbewustheid met bijbehorend internetgedrag ontwikkelen.
Het doel van de mobiele operators is op zich begrijpelijk. Het gebruik van mobiel internet leek ten onder te gaan aan zijn eigen succes. Inkomsten stegen veel minder dan het beslag op de capaciteit, wat op ten duur zou gaan leiden tot minder geld voor investering in vernieuwing van netwerken of nieuwe licenties voor frequentieruimte. Dat stelde onder meer Jeanine van der Vlist, MD van Alcatel-Lucent Nederland, op het afgelopen NL Mobiel congres van Telecompaper. Een schaars goed is nu eenmaal duurder dan producten of diensten die er in overvloed zijn, dat is een vrij simpele economische wetmatigheid.
Roepen dat de operators al genoeg verdiend hebben aan hun klanten via allerlei minder fraaie methoden (gebrekkige transparantie, afrekenen per minuut, de ooit hoge MTA-tarieven, buiten-de-bundel kosten) gaat voorbij aan het feit dat het hier om ondernemingen gaat die winstmaximalisatie tot doel hebben om aandeelhouders tevreden te houden. Men kan dit goed of slecht vinden, maar ondernemingen zijn er nu eenmaal om geld te verdienen.
Veel mensen bellen en sms’en vooral nog, maar met name onder jongeren is niet voor niks sprake geweest van een explosieve groei in mobiel-internetgebruik: het was goedkoper dan bellen of sms’en. Ofloaden via WiFi – KPN stelt bijvoorbeeld bij haar WebXL-abonnement haar 1.000 WiFi-hotspots gratis ter beschikking aan klanten – kan voor een deel van de jongeren soms een alternatief zijn, maar gratis WiFi is lang niet overal beschikbaar en is dus slechts een deeloplossing. Hoe dan ook zal het gebruik van mobiel internet minder sterk gaan stijgen, of in eerste instantie wellicht zelfs dalen. Nederland hoort niet bij de duurste landen in Europa als het gaat om mobiel-internetabonnementen (zie onderzoek http://www.telecompaper.com/nieuws/belgie-duitsland-duurste-landen-voor-high-end-smartphone), maar eindigt wel hoog bij de acht onderzochte landen.
Het zou KPN, Vodafone en T-Mobiel dan ook sieren wanneer zij een vierde mobiele abonnementsvariant gaan aanbieden, voor mensen die helemaal niet meer willen sms’en of bellen. Gewoon een abonnement voor alleen mobiel internet. Onbeperkt hoeft niet, maar met een gereduceerd tarief voor mobiel internet-gebruik, zowel binnen als buiten de bundel. Wie dan toch wil bellen of een sms wil versturen, betaalt dan een buiten-de-bundel tarief, of schaft hiervoor een aparte bundel aan.
Met name voor de jongere generatie zou dat wellicht een goed alternatief bieden voor het keurslijf van abonnementen met sms en bellen waar zij nu in gedwongen gaan worden. En het is toch deze jonge generatie waar de operators nog heel lang klandizie van mogen verwachten. Dan kan het geen kwaad hen tegemoet te komen met een mobiel abonnement die meer tegemoet komt aan de wijze waarop zij communiceren. Anders gaan deze jongeren mogelijk gebruik maken van andere vormen van gratis WiFi, zoals in steeds meer cafe’s en andere horecagelegenheden (denk aan de McDonald’s). Wanneer dat in toenemende mate gebeurt, kunnen de mobiele operators straks rekenen op dalende inkomsten van jongeren die de goedkoopste mobiele bundel nemen en voor de rest gratis WiFi gebruiken.
