Wie een blik werpt op de acquisities van de afgelopen jaren door de (grote) telecombedrijven, merkt al snel twee zaken op: ging het in het verleden doorgaans om branche-eigen assets (zoals: Deutsche Telekom neemt een belang in OTE), sinds een paar jaar doen ze aan horizonverbreding. Telecombedrijven kopen tegenwoordig ook technologie assets, zoals:
• BT neemt Ribbit (VoIP) over voor 105 miljoen US dollar (juli 2008).
• Vodafone koopt Wayfinder (navigatie)voor 29 miljoen US dollar (december 2008).
• Telefónica neemt Jajah (VoIP) over voor 145 miljoen euro (december 2009).
Met een zekere ‘high-level view’ kunnen we een aantal conclusies trekken. Op de eerste plaats gaat het hen om nieuwe technologie. Met name op het gebied van VoIP en LBS (location-based services) draaien de overnamemachines op volle toeren. Op de tweede plaats moet je constateren dat het toevoegen van deze nieuwe diensten niet per se via een overname geschiedt. Zo bieden 3 UK en Verizon Wireless lage internationale beltarieven door een samenwerking met Skype. Hier is veel voor te zeggen, want aan een overname kleven standaard een paar bezwaren: na de overname wil cruciaal intellectueel kapitaal wel eens verdwijnen doordat medewerkers opstappen. Daarnaast is het de vraag of een technologiebedrijf met een log moederbedrijf zijn innovatieve karakter weet te behouden. De overname staat immers garant voor gedwongen winkelnering, dus de noodzaak van innovatie neemt af.
Op de derde plaats kun je de genoemde overnames makkelijk zien als reactie op de (waargenomen) bedreiging van over-the-top aanbieders. Ook zij verstevigen immers hun positie op de VoIP en LBS markten. En tot overmaat van ramp maken zij VoIP en LBS diensten vervolgens gratis beschikbaar. Een greep:
• Microsoft overname op VoIP-gebied: Tellme.
• Google overnames op VoIP-gebied: Grand Central, Gizmo5, Global IP Solutions.
• Nokia overnames op LBS-gebied: Navteq, bit-side, Plum, MetaCast.
• Apple overnames op LBS-gebied: Placebase, Poly9.
Je kunt natuurlijk ook niets doen, maar dan weet je zeker dat je abonnees Fring gaan installeren om te kunnen Skypen. Door over te nemen (of samen te werken) kun je de opkomst van VoIP in banen geleiden. Telefónica geeft hier het voorbeeld: het biedt, eerst in Duitsland, O2 Global Friends aan om voordelig internationaal te kunnen bellen, maar wel met de beperking dat je slechts vijf vrienden of familieleden met deze dienst kunt bereiken.
Op de vierde plaats biedt een technologie-overname zicht op innovatie in ruimere zin. Zowel BT als Telefónica geven aan dat Ribbit resp. Jajah vruchtbare voedingsbodems zijn voor innovatie. Technologie en innovatie zitten immers niet in het bloed van een operator, wiens business primair is om abonnementen te verkopen.
Conclusie: het doen van een overname heeft een aantal voordelen. Er ontstaat directe controle en applicaties kunnen geïntegreerd worden in het netwerk, zodat ze goed werken. Daarnaast ontstaat een zekere exclusiviteit (mits levering aan derden wordt opgeschort) en krijgt de operator de kans een ‘time-to-market’ voordeel te hebben met productintroducties. Toch gaat het niet altijd goed. Vodafone’s overname van Wayfinder leidde tot een ‘u-turn’: eerst werd de dienst beëindigd en nu wordt de software op open source basis ter beschikking gesteld aan ontwikkelaars. Kortom, telecombedrijven zoeken naar de juiste strategie op het gebied van technologie en innovatie. Een overname is niet altijd de beste weg, ook vanwege het feit dat bepaalde technologie lang niet altijd een voorsprong oplevert – denk aan de talloze aanbieders van VoIP en verwante diensten (Skype, Fring, Ooma, etc). Daar komt bij dat VoIP en LBS applicaties steeds vaker gratis worden aangeboden door de OTT-dienstverleners. Net als op het gebied van vast breedband geldt dan ook in de mobiele sector: waarom een dure overname doen als samenwerking tot hetzelfde resultaat leidt? Of BT en Telefónica het redden met hun innovatiestrategie gebouwd rond overnames (Ribbit en Jajah) valt dan ook nog maar te bezien.
