Op de fusie- en overnamemarkt valt niets te voorspellen maar speculeren doen we des te meer. Laat Iliad zijn oog vallen op T-Mobile Nederland? Wat is de volgende zet van Liberty Global? En wat is de volgende prooi voor Eurofiber? Het moderniseren van netwerken gaat door met de aanleg van 5G, FTTP en Docsis 3.1. Op de dienstenmarkt is het convergentie wat de klok slaat en mogelijk komt FWA erbij als alternatief voor vast. De internationalisering van HBO Max roept de vraag op wat de toekomst is van Ziggo Movies & Series.
Corporate: wat doen Liberty en Eurofiber en gaat T-Mobile naar Iliad?
De Vodafone Group is allang niet meer een mobile-only operator. De grootste verandering in 2020 was de creatie van Vantage Towers, dat 68.000 masten van de Europese dochters bezit. Vantage gaat in 2021 naar de beurs. Opvallend is de afwezigheid van de Nederlandse masten van VodafoneZiggo. Europese uitbreiding ligt voor de hand.
Een derde operator die in 2020 veranderde is het Franse Iliad. Het is tevens actief in Italië en Ierland. De oprichter/eigenaar heeft nog een aantal andere landen in eigen bezit, met name Zwitserland, en wist in 2020 met een zeer geslaagd bod zijn belang in de onderneming (Iliad) te vergroten. Als laatste is Polen toegevoegd, met de overname van de mobiele operator Play. T-Mobile Nederland lijkt zeer goed in het profiel van Play te passen en we merken het bedrijf daarom aan als overnamekandidaat.
Tegelijk zien we twee partijen optreden als consolidator. In Nederland is dat het zelfde T-Mobile NL, dat na Orange, Tele2 en Vodafone Thuis, in 2020 Simpel overnam. De vraag is of er nog wat over is om de honger van het bedrijf te stillen maar Delta Fiber en Eurofiber komen op papier in aanmerking.
Eurofiber zelf is doorgegaan met de Europese uitbreiding. Het was al actief in Nederland, Duitsland en België en in 2020 kwam Frankrijk erbij. Het is een strategie van kralen rijgen, die vast en zeker nog niet ten einde is.
Netwerken: FTTP, Docsis 3.1 en 5G
Netwerkbouw is nooit klaar. In mobiel krijgt de overgang naar 5G gestalte en in vast draait het om FTTP en Docsis 3.1. Vervolgtechnologieën zijn er overigens ook al: 6G bevindt zich in het stadium van onderzoek waarna standaardisering zal gaan plaatsvinden. Voor de kabel is Docsis 4.0 beschikbaar, dat een symmetrische 10 Gbps aankan. De vraag is echter of Ziggo dit op de roadmap heeft. Met een overgang naar FTTH kan namelijk veel meer waarde gecreëerd worden omdat investeerders dat soort lijnen veel hoger waarderen dan VDSL- of Docsis-lijnen. Op de FTTH-markt dient zich de XGS-PON standaard aan, eveneens geschikt voor 10/10 Gbps.
Naast KPN en een aantal lokale partijen zijn het vooral Delta Fiber, Primevest en E-Fiber die FTTP aanleggen. Zij willen daarmee met zachte dwang KPN aan zich binden als wholesaleklant. De vraag is echter of dat lukt want KPN lijkt liever zelf zijn netwerk volledig te willen ombouwen naar glasvezel. Daarmee geeft het aan andere partijen, naast Delta, Primevest en E-Fiber, een waarschuwing af om de markt niet te betreden. KPN heeft overigens een aantal wholesalecontracten met lokale glasvezelnetwerken en voor 2021 is de vraag of dit uitgebreid wordt naar Primevest en E-Fiber.
De verwachting is dat Ziggo zijn netwerk eind 2021 volledig ombouwt naar Docsis 3.1 en dus bijna-landelijk 1 Gbps aanbiedt. De vraag is echter of dit tijdpad haalbaar is.
In 2020 lanceerden de drie MNO's 5G. Vodafone was de eerste en gebruikt voor 5G de 1800 MHz band, waar het de ruimte deelt met 4G d.m.v. 'dynamic spectrum sharing' (DSS). T-Mobile NL zet 5G vooralsnog in de markt voor mobiliteit en KPN voegt daaraan focus op de zakelijke markt toe met drie diensten die zorgen voor gegarandeerde bandbreedte e.d. Voor 2021 is de vraag vooral wat Vodafone met zijn nieuw verworven licenties gaat doen, alvorens we afstevenen op de veiling van de 3,5 GHz band, begin 2022.
Diensten: unlimited, FMC en wellicht FWA
Mobiele diensten worden de afgelopen jaren gekenmerkt door dalende ARPU's. Met 5G neemt het verkeer verder toe en is de hoop dat meer abonnees bewegen naar (niet goedkope) unlimited abonnementen. Dat zou voor een trendomkeer kunnen zorgen. Op de vaste markt zien we ieder jaar prijsverhogingen door een beperkte concurrentiedruk. KPN en Ziggo maken grotendeels de dienst uit want alle andere partijen zijn afhankelijk van KPN Wholesale en hebben dus een beperkte ruimte om met hun prijzen te manoeuvreren.
FMC (fixed-mobile convergence), de 'one-stop shop' voor alle diensten, blijft de markt beheersen. Vodafone heeft nog ruimte om te groeien maar bij KPN lijkt de verzadiging toe te slaan. Dat kan leiden tot een grotere belangstelling voor mobile-only of broadband-only diensten.
FWA (fixed-wireless access) is al vele jaren een theoretisch alternatief voor de vaste lijn maar met 3G en 4G heeft de technologie geen vaste grond aan de voet weten te krijgen. 5G biedt meer technische mogelijkheden (hogere bandbreedte, stabieler) maar de consensus is nog altijd dat FWA-over-5G niet echt een kans maakt tegen FTTH en Docsis 3.1. Toch is er een punt te maken voor deze oplossing. Immers, als het netwerk er ligt en de technologie werkt, waarom zou je de dienst dan niet aanbieden? Adressen zonder snel internet komen vooral in aanmerking maar een combinatie met mobiel (twee SIM-kaarten) kan wellicht landelijk een mooie propositie opleveren.
Content: alle ogen op HBO Max en Ziggo
Het houdt nog niet op met de streaming-videodiensten. In 2021 mogen we Paramount+ en Discovery+ verwelkomen, al gaat het in eerste instantie meestal om de Amerikaanse markt. Bestaande diensten zoals Peacock en HBO Max gaan internationaal en de vraag is wanneer ze Nederland aandoen. HBO Max is pikant want de content zit voorlopig bij Ziggo Movies & Series. Krijgt Ziggo een contractverlenging voor elkaar of komt HBO Max zelf naar ons land?
Ook sportrechten vormen een gevoelig onderwerp, al lijkt Ziggo Sport hier een tamelijk comfortabele positie te hebben die niet alleen (zoals Fox Sports = ESPN) van de Eredivisie afhangt. Wel moet rekening gehouden worden met Amazon als concurrent voor grote evenementen.
De Amerikaanse filmwereld is momenteel in rep en roer door de aankondiging van WarnerMedia om al zijn 17 films voor 2021 tegelijk in de bioscoop en op HBO Max aan te bieden. Theatereigenaren en regisseurs schreeuwen moord en brand. Het kan de concurrentiepositie van HBO Max versterken.
Dit artikel is een samenvatting van ons Webinar van 17 december: Preview 2021.
