Verticale integratie heeft risico's

Volgens geruchten zou Amazon het onderdeel van Texas Instruments willen overnemen dat chips maakt voor mobiele apparaten, zoals de Amazon Kindle (e-readers en tablets).

Op het eerste oog is dat niet raar, want ook de concurrenten op de tablet- en smartphonemarkt hebben diepgaande controle over de hardware, inclusief de processoren. Meer in het algemeen zijn er wel wat bezwaren aan te wijzen. Ten eerste zou Amazon (retail, content aggregatie, webdiensten en de Kindle-hardware) met deze stap een totaal nieuwe markt betreden, die van de computerchips. Dat is een markt met een volstrekt eigen dynamiek en hoge R&D-kosten. Op de tweede plaats kan Amazon waarschijnlijk zijn grip op de chips die het gebruikt versterken zonder zelf chipproducent te worden.

Een derde argument tegen deze overname is dat verticale integratie risicovol is voor de langere termijn. Op korte termijn krijgt de overnemende partij exclusieve toegang tot een veelbelovende, snelgroeiende of marktleidende producent. Denk aan eBay en PayPal, Google en Motorola, Nokia en NAVTEQ. Maar het is zeer de vraag of deze overnames allemaal even succesvol zijn. En zelfs als dat schijnbaar zo is, dan nog is de vraag: zonder overname was het beide partijen misschien nog beter vergaan.

Hoe dan ook, PayPal is een succesverhaal, dat zijn diensten ondanks de band met eBay ook aan andere internetbedrijven verkoopt. Of Motorola binnen de Google-familie blijft, valt nog te bezien, want geregeld zijn er geruchten over een eventuele verkoop. De gedachte hierachter is dat Google zijn Motorola-dochter zou kunnen bevoorrechten boven andere afnemers van Android. NAVTEQ heeft jaren lang een hoge groei laten zien binnen Nokia, maar ook hier zijn twee bezwaren denkbaar tegen verticale integratie:

• Gedwongen winkelnering. Het zou kunnen zijn dat een partij als PayPal, Motorola Mobility, NAVTEQ of de mobiele chips divisie van Texas Instruments scherpte verliest door de overname. Er wordt immers toch wel geleverd aan de nieuwe moeder. Er zou een zekere luiheid kunnen optreden.
• Concurreren met je klanten. Het moederbedrijf gaat de concurrentie aan met andere afnemers en wordt daardoor een concurrent van zijn eigen klanten. Het zelfde komen we tegen in de telecom, waar klanten van de wholesaleafdeling concurreren met de retailafdeling van een incumbent.

In de telecom zijn er inmiddels partijen die geloven dat je niet moet concurreren met je eigen klanten. Eurofiber is een voorbeeld. In Engeland leek Everything Everywhere (EE, de mobiele joint venture van T-Mobile en Orange) ook die kant op te bewegen, totdat het onlangs bekend maakte zelf LTE-diensten aan de eindgebruiker te zullen gaan aanbieden.

Conclusie: verticale integratie lijkt vooral op korte termijn voordelen te kunnen hebben, maar op langere termijn zijn er risico's.