Het patent wordt steeds belangrijker in de concurrentiestrijd tussen aanbieders van mobiele toestellen. Met patenten in je bezit - kun je van rivalen geld eisen voor licenties of als schadevergoeding voor het ongeoorloofd gebruik ervan. Je kunt er een voorsprong mee opbouwen op je concurrenten door een patent te claimen, of onderscheidend vermogen verkrijgen die je met de form factor niet meer kunt behalen. Vervolgens kun je het gebruik van de bij het patent behorende functies of technologie door andere partijen verbieden.
De nieuwe concurrentiestrijd wordt sinds een jaar of anderhalf gevoerd op het scherp van de snede, met tientallen rechtszaken en aanklachten, waar bij vooral de International Trade Commission (ITC) een spilfunctie heeft. De meeste eisen die op een aanklacht volgen zijn namelijk: een verbod op de handsets van die en die producent. Op het imago van handsetproducenten zoals Apple, Nokia, Samsung, RIM, LG Motorola maar ook Microsoft en Google (software is net zo belangrijk als hardware) zullen al die beschuldigingen weinig effect hebben. De eindgebruiker zal het weinig kunnen schelen, die wil gewoon mobieltjes en smartphones met zoveel mogelijk voor zijn of haar werk en/of privéleven gewenste functies en diensten.
Natuurlijk zijn patenten altijd al belangrijk, al sinds de uitvinding van de eerste telefoon. Ook bij patenten op het gebied van mobiele technologie zijn de belangen altijd al groot geweest. Maar de omvang van het belang lijkt exponentieel te zijn toegenomen. Wie een patent bezit (zoals Apple recent kreeg op bepaalde functies voor een aanraakscherm), kan concurrenten behoorlijk de voet dwars zetten. En in de miljarden-business die mobiele technologie, software en diensten inmiddels is geworden, kan dat al snel miljoenen tot miljarden aan extra - of gederfde - inkomsten schelen.
Vandaar ook de biedingsstrijd die is losgebarsten rond de circa 6.000 patenten die het failliete telecom concern Nortel bezit. In ieder geval Google, Apple, RIM, Intel, Microsoft, Ericsson en patentopkoper RPX Corp deden mee. Op de zes blokken patenten (zoals mobiele breedbandtechnologie (LTE), 3G-technologie, draadloze communicatie, technieken voor optische datatransmissie en internetadvertenties) zou Google al een bedrag van 900 miljoen dollar hebben geboden. Uiteindelijk won een consortium van Apple, Microsoft, Research In Motion (RIM), Ericsson, Sony en EMC de strijd. Zij boden 4,5 miljard dollar. Een fiks bedrag voor patenten waarvan het merendeel wellicht niet eens gebruikt gaat worden.
Maar dat maakt ook niet uit. Want wie deze patenten in bezit krijgt, zorgt er voor dat een concurrent er in ieder geval geen voorsprong mee kan bereiken op gebieden zoals mobiele technologie, applicaties of functionaliteiten. Of de patenten in kwestie kunnen een melkkoe worden die inkomsten opleveren waar de scherpe concurrentie op smartphone-gebied overal winstmarges wegvreet. Zo schikte Apple recent in een patent rechtszaak met Nokia, waarbij een onbekend bedrag eenmalig en als royalties betaald wordt. Dat het hier niet om enkele stuivers gaat, moge duidelijk zijn. Nokia liet in ieder geval weten dat hiermee de resultaten over het tweede kwartaal 'gestuwd' zullen worden. Topman Stephen Elop zei niet voor niets: "We are very pleased to have Apple join the growing number of Nokia licensees.” Elop liet meteen weten dat Nokia zich gaat focussen op verdere licenceer-mogelijkheden, waarbij Android een interessant volgend doelwit lijkt.
Als inkomstenbron gelden patenten overigens niet alleen voor aanbieders van mobiele toestellen zelf. Medeoprichter van Microsoft Paul Allen klaagde augustus 2010 elf bedrijven aan wegens inbreuk op patenten, waaronder Apple, Facebook, Google, AOL, Netflix, Office Depot, OfficeMax, Staples, Yahoo en YouTube. De technieken zijn tien tot twintig jaar geleden ontwikkeld door Interval Research, een door Paul Allen en David Liddle opgericht bedrijf dat zich bezig hield met het uitvoeren van onderzoek en ontwikkeling op computer- en communicatiegebied. Het bedrijf ontwikkelde geen product maar er werden wel 300 patenten aangevraagd. Volgens Paul Allen worden 4 van patenten van het bedrijf op ruime schaal geschonden.
Bedrijven zijn zelfs bereid om bestaande relaties door het toilet te spoelen als het om patenten gaat. Zo levert Samsung processoren voor iPhones en iPads van Apple. Daar lijkt nu door de strijd op patentgebied tussen beide concerns ook een einde te komen. Apple zou van plan zijn voor de volgende generatie iPhone en iPad een andere leverancier te zoeken. En klopt het dat Samsung Nokia wil overnemen? Het is slechts een gerucht, maar als het zo is, krijgt Samsung duizenden patenten in handen voor technologie die het Finse concern de afgelopen decennia heeft ontwikkeld.
Kortom: de concurrentiestrijd wordt niet langer uitgevochten met marketing, maar met patenten. Google en Intel hebben daarin nu een wellicht gevaarlijke achterstand opgelopen. Geen enkel bedrijf kan er zeker meer van zijn dat gebruikte technologie niet ergens gepatenteerd is door een concurrent of een bedrijf dat daar gewoon geld mee wil verdienen. Het is eerder andersom: aan het aantal rechtszaken op patentgebied kun je bijna al aflezen wie ertoe doet en wie niet. Daarbij lijken LG, Sony Ericsson, Motorola en RIM meer met zichzelf bezig en Samsung, Aple en Google meer met hun rivalen/patentschenders. Het is duidelijk dat wie de patenten heeft, de toekomst heeft.
