De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) heeft geen goedkeuring gegeven voor het door operators met de overheid delen van telecomdata. Daarmee reageert de privacy-toezichthouder op een Kamerbrief van minister Hugo de Jonge van VWS Volksgezondheid, Welzijn en Sport). Er moet hiervoor eerst een nieuwe wet komen.
De bewindsman schreef gisteren in een Covid-19 update dat hij na overleg met de Autoriteit Persoonsgegevens telecomproviders gevraagd heeft hun data ten behoeve van de wetenschappelijke behoefte van het RIVM aan het RIVM ter beschikking te stellen. Die gegevens moeten een meer actueel inzicht geven in de ontwikkeling en verspreiding van het virus en daarmee het bijstellen van corona-maatregelen.
KPN, Vodafone en T-Mobile ontkennen dat zij van de overheid het verzoek hebben gekregen om de gegevens aan te leveren. Het RIVM stelt dat het idee over mogelijk gebruik van telecomdata zich nog in een beginfase bevindt. Eerst moet duidelijk worden wat het gebruik van dergelijke gegevens kan bijdragen aan het in kaart brengen van de verspreiding van het coronavirus. VWS stelt dat er inmiddels een rectificatie naar de Tweede Kamer is verstuurd over de gewraakte passage.
AP: overheid onduidelijk
De AP stelt al langer in gesprek te zijn met verschillende ministeries over het delen van telecomdata. Dat begon al in april toen de Europese Commissie het gebruik van geanonimiseerde telecomdata zoals locatiegegevens voorstelde om de verspreiding van het coronavirus in beeld te brengen.
In die gesprekken heeft de overheid volgens de toezichthouder nog niet duidelijk gemaakt wat het precieze doel is van de data die zij wil laten opvragen. 'De AP heeft steeds geconcludeerd dat de tot nu geopperde voorstellen niet in lijn zijn met de huidige wetgeving', aldus de reactie vandaag.
Gebruik telecomdata vergt nieuwe wet
De AP wijkt niet af van haar eerdere standpunt begin april: er is een nieuwe wet nodig, als de overheid het al dan niet geanonimiseerde gebruik van telecomdata mogelijk wil maken. 'Die nieuwe wet moet dan wel passen binnen de strenge kaders die we binnen de Europese Unie hebben afgesproken', aldus de AP. 'Daarnaast is democratische controle bij de totstandkoming van zo’n wet heel belangrijk. Natuurlijk zal het parlement zo’n eventuele wet beoordelen. En ook de AP zal advies uitbrengen over die wet. Daarbij houdt de AP de privacy van burgers scherp in de gaten.'
Begin stelde de AP dat de Nederlandse overheid alleen locatiegegevens van Nederlanders mag gebruiken in de strijd tegen het coronavirus als daar een wettelijke regeling voor bestaat. Dat was een reactie op ideeën om locatiegegevens van burgers in te zetten om verspreiding van het virus te remmen.
Eind maart opperde de Europese Commissie dit delen van geanonimiseerde telecomdata. De drie Nederlandse MNO's (KPN, Vodafone, T-Mobile) lieten destijds weten hier onder strikte voorwaarden positief tegenover te staan. De Europese privacy-instantie EDPS stelt dat de plannen de EU-wetgeving inzake gegevensbescherming niet schenden. Politieke partijen in de Tweede Kamer waren erg kritisch over delen van telecomgegevens.
